نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 207
تحمل كرده
بودند به نعمت و راحت مبدل كرد.
(مُتَّكِئِينَ فِيها عَلَى الْأَرائِكِ لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً وَ لا
زَمْهَرِيراً) كلمه أرائك جمع كلمه
أريكه است، كه به معناى هر چيزى است كه به آن تكيه دهند، و كلمه
زمهرير به معناى سرماى شديد است.
و
معناى آيه اين است كه: خداى تعالى مشقتهايى را كه تحمل كردند به بهشت و نعمت مبدل
كرد، در حالى كه اينان در آن بهشت بر تكيهگاهها تكيه داشتند، و در بهشت نه آفتابى
مىبينند تا از گرماى آن متاذى شوند، و نه زمهريرى تا از سرماى آن ناراحت گردند.
(وَ دانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلالُها وَ ذُلِّلَتْ قُطُوفُها تَذْلِيلًا)
كلمه ظلال جمع ظل (سايه) است، و منظور از نزديكى سايه بر سر آنان اين
است كه سايه بر سر آنان گسترده است، پس كلمه دانيه در خصوص اين مورد
هم معناى خود را دارد و هم معناى گستردگى را مىدهد. و كلمه قطوف جمع
قطف- به كسره قاف و سكون طاء- است، و قطف به معناى ميوه چيده شده است.
و تذليل قطوف براى آنان به اين معناست كه خداى تعالى ميوههاى بهشتى
را براى ايشان مسخر كرده، و تحت فرمان و اراده آنان قرار داده، به هر نحو كه
بخواهند بدون هيچ مانع و زحمتى بچينند.
(وَ يُطافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَ أَكْوابٍ كانَتْ قَوارِيرَا)
كلمه آنيه جمع كلمه اناء به معناى ظرف است، همانطور كه
كلمه اكسية جمع كساء است، و اكواب جمع كوب، به معناى ظرف
آب است، البته ظرفى كه مانند ليوان نه دسته داشته باشد و نه لوله، و مراد از اينكه
فرمود با چنين ظرفهاى نقرهفام دور آنان طواف مىكنند، طواف كردن خدام بهشتى است
كه براى اهل بهشت طعام و آب مىآورند، و توضيح بيشترش در ذيل آيه(وَ يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدانٌ ...) مىآيد.
(قَوارِيرَا مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوها تَقْدِيراً) كلمه
قوارير در اين آيه بدل است از قوارير در آيه قبلى.
و
بعضى[1] گفتهاند:
منظور از نقرهاى بودن قوارير تشبيه ظرفهاى بهشتى است، كه از نظر صفا و زيبايى
مانند ظرف نقره است نه اينكه حقيقتا از جنس نقره باشد.
بعضى[2]
هم احتمال دادهاند كه كلمهاى در آيه حذف شده باشد، و تقدير آن قوارير من
صفاء الفضه باشد.