و در تفسير الدر المنثور است كه احمد و ابن منيع و نسايى و ابن جرير و شاشى و ضياء همگى از طريق زبرقان روايت كرده‌اند كه جمعى از قريش نشسته بودند كه زيد بن ثابت از كنارشان رد شد، دو جوان را نزدش فرستادند تا از وى معناى صلات وسطى را بپرسند.[1] زيد گفت: نماز ظهر است. دو جوان برگشتند و نزد اسامة بن زيد شده و از او پرسيدند، او هم گفت: نماز ظهر است، چون رسول خدا 6 در هجير مشغول نماز بود و به جز يك صف و دو صف با او نبودند، مردم مشغول گفتگو و معامله‌شان بودند، و به همين جهت اين آيه نازل شد كه:

(حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطى‌ وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتِينَ)، به دنبال نزول آيه رسول خدا 6 فرمود مردمى كه در هنگام نماز مشغول گفتگو و معامله بودند، يا اينكه از اين عمل خود دست بر مى‌دارند و يا آنكه خانه‌هايشان را آتش مى‌زنم.

مؤلف: اين شان نزول از زيد بن ثابت و غير از او به طرق ديگرى روايت شده است و خواننده بايد توجه داشته باشد كه اقوال مفسرين در تفسير صلات وسطى مختلف است و بيشتر اختلافشان ناشى از اختلافى است كه در روايات قوم است، در نتيجه يكى گفته: نماز صبح است، و آن را از على (ع) و از بعضى صحابه نقل كرده‌اند، و بعضى گفته‌اند: نماز ظهر است و آن را از رسول خدا 6 و از عده‌اى از صحابه نقل كرده‌اند جمعى گفته‌اند: نماز عصر است و آن را باز به رسول خدا 6 و جمعى از صحابه نسبت داده‌اند، و سيوطى در الدر المنثور نزديك به پنجاه و چند روايت بر طبق اين نسبت آورده، بعضى ديگر گفته‌اند: نماز مغرب است، بعضى گفته‌اند: صلات وسطى در بين همه نمازها نامعلوم است، هم چنان كه شب قدر در بين شب‌ها نامعلوم است، و بر طبق گفته خود، رواياتى از صحابه آورده‌اند، بعضى هم گفته‌اند: نماز عشاء است، و بعضى آن را نماز جمعه دانسته‌اند.

و در مجمع البيان در تفسير جمله:(وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتِينَ)، مى‌گويد: قنوت به معناى دعا كردن در نماز و به حال ايستاده است، و همين معنا از امام باقر و امام صادق ع روايت شده است.[2] مؤلف: اين مطلب از بعضى صحابه نيز نقل شده است.

و در تفسير عياشى از امام صادق ع روايت آورده كه در معناى جمله نامبرده فرمود: منظور اين است كه انسان نسبت به نمازش اهتمام بورزد، و بر اوقات آن محافظت كند،

[1] تفسير الدر المنثور، ص 301

[2] مجمع البيان، ج 1، ص 343