(فَأَرْسِلْ إِلى‌ هارُونَ)[1] نيز اين معنا استفاده شود، و معناى آن اين نيست كه رسول كسى باشد كه فرشته وحى نزدش فرستاده شود، بلكه مقصود اين است كه نبوت و رسالت دو مقام مخصوصند كه خصوصيت يكى رؤيا و خصوصيت ديگرى ديدن فرشته وحى است.

و چه بسا هر دو مقام در يك نفر جمع شود، و او داراى هر دو خاصيت باشد، و چه بسا مى‌شود كه نبوت باشد و رسالت نباشد، و در نتيجه معناى رسالت البته از نظر مصداق نه مفهوم اخص از معناى نبوت خواهد بود، هم چنان كه حديث ابى ذر هم كه در سابق گذشت تصريح به اين معنا مى‌كرد، و مى‌فرمود: پرسيدم: مرسلين از انبيا چند نفر بودند.

پس روشن گرديد كه هر رسولى نبى هم هست ولى هر نبيى رسول نيست، و با اين بيان جواب از اعتراضى كه بعضى بر دلالت آيه:(وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ)[2] كرده‌اند، كه تنها خاتميت نبوت را مى‌رساند، نه خاتميت رسالت را، و روايت ابى ذر و نظاير آن هم رسالت را غير نبوت دانسته، داده مى‌شود.

[رفع يك شبهه در باره خاتميت رسول اسلام 6‌]

به اين بيان كه گفتيم نبوت از نظر مصداق اعم از رسالت است، و معلوم است كه وقتى اعم موقوف شود اخص هم موقوف مى‌شود، چون موقوف شدن اعم مستلزم موقوف شدن اخص است، و همانطور كه خواننده توجه فرمود نسبت بين رسالت و نبوت عام و خاص مطلق است، نه عام و خاص من وجه، (كه رسالت از يك نظر عام و از نظرى ديگر خاص و نبوت هم از يك نظر عام و از نظرى ديگر خاص باشد).

[رواياتى در باره انبياى اولو العزم (ع)]

و در كتاب عيون از حضرت ابى الحسن الرضا ع روايت آورده كه فرمود: اولوا العزم از اين جهت اولوا العزم ناميده شدند، كه داراى عزائم و شرايعند، آرى همه پيغمبرانى كه بعد از نوح مبعوث شدند تابع شريعت و پيرو كتاب نوح بودند، تا وقتى كه شريعت ابراهيم خليل برپا شد، از آن به بعد همه انبيا تابع شريعت و كتاب او بودند، تا زمان موسى ع شد، و هر پيغمبرى پيرو شريعت و كتاب موسى بود، تا ايام عيسى از آن به بعد هم ساير انبيايى كه آمدند تابع شريعت و كتاب عيسى بودند، تا زمان پيامبر ما محمد ص.

پس اين پنج تن اولوا العزم انبيا و افضل همه انبيا و رسل ع بودند، و شريعت محمد تا روز قيامت نسخ نمى‌شود، و ديگر بعد از آن جناب، تا روز قيامت پيغمبرى نخواهد آمد، پس بعد از آن جناب هر كس دعوى نبوت كند، و يا كتابى بعد از قرآن بياورد،

[1] سوره شعرا آيه 13

[2] سوره احزاب آيه 33