است، چون مايه زندگى دنيايى او است، و با هواى نفسش موافق و سازگار است، به خلاف كسى كه رضاى خدا را مى‌خواهد كه در نظر او آنچه در دنيا و آنچه در آخرت است دو جور است، يكى حسنه و ديگرى سيئه، و او نمى‌جويد و درخواست نمى‌كند مگر حسنه را.

و اينكه ميان جمله:(وَ ما لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلاقٍ) و جمله:(أُولئِكَ لَهُمْ نَصِيبٌ مِمَّا كَسَبُوا) مقابله انداخته، اين معنا را مى‌فهماند كه اعمال طايفه اول كه فقط دنيا را مى‌خواهند باطل و بى‌نتيجه است، به خلاف دسته دوم كه از آنچه مى‌كنند بهره مى‌برند، هم چنان كه در جاى ديگر فرموده:(وَ قَدِمْنا إِلى‌ ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ، فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُوراً)[1] و نيز فرموده:(وَ يَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ، أَذْهَبْتُمْ طَيِّباتِكُمْ فِي حَياتِكُمُ الدُّنْيا، وَ اسْتَمْتَعْتُمْ بِها)[2] و نيز فرموده:

(فَلا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَزْناً)[3].

(وَ اللَّهُ سَرِيعُ الْحِسابِ) سريع الحساب يكى از اسماى حسناى خداى تعالى است، و از آنجايى كه هيچ قيدى ندارد، به اطلاقش هم شامل دنيا مى‌شود و هم شامل آخرت، پس حساب خدايى هميشه حاصل است، و جريان دارد هر عملى كه بنده‌اش انجام دهد چه از حسنات باشد و چه غير آن، خداى عز و جل جزايش را مو به مو و درست بر طبق عملش مى‌دهد.

پس آنچه از معناى جمله‌(فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ) تا آخر سه آيه به دست آمد اين شد كه خداى را ياد كنيد، چون كه مردم در طرز تفكرشان نسبت به دنيا دو دسته‌اند، بعضى از ايشان تنها دنيا را مى‌خواهند و جز دنيا به ياد هيچ چيز ديگر نيستند كه اينگونه مردم هيچ نصيبى در آخرت ندارند، بعضى ديگر كسانى هستند كه آنچه مايه رضاى خدا است مى‌خواهند، كه اينگونه افراد از آخرت هم نصيب دارند و خدا سريع الحساب است، در حساب آنچه بنده‌اش مى‌خواهد به زودى مى‌رسد، و آن را بر طبق خواسته‌اش به او مى‌دهد، و بنا بر اين پس اى مسلمانان شما با ياد خدا جزء نصيب‌داران در آخرت باشيد، و از آنها مباشيد كه به خاطر ترك ياد خدا در آخرت بى‌نصيب شدند، و در نتيجه شما هم نااميد و تهى‌دست شويد.

(وَ اذْكُرُوا اللَّهَ فِي أَيَّامٍ مَعْدُوداتٍ) ايام معدودات همان ايام تشريق يعنى يازدهم و دوازدهم و سيزدهم ذى الحجة است‌

[1] و به اعمال آنان مى‌پردازيم، و آنچه را كه كرده‌اند هيچ و پوچ مى‌سازيم. سوره فرقان آيه 23)

[2] و روزى كه كفار عرضه بر آتش مى‌شوند، به ايشان گفته مى‌شود: به دست خود پاكيزگيهاى زندگيتان را در دنيا از بين برديد، و آن را مايه بهره‌منديهاى دنيوى كرديد. سوره احقاف آيه 20

[3] براى آنان در روز قيامت ميزانى بپا نمى‌كنيم. سوره كهف آيه 106