نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 63
و اين آيه
در صدد اين است كه بفرمايد: ملائكه از ناحيه خود مالك هيچ شفاعتى نيستند، به طورى
كه در شفاعت كردن بىنياز از خداى سبحان باشند، آن طور كه بتپرستان معتقدند، چون
تمامى امور به دست خداست، پس اگر هم شفاعتى براى فرشتهاى باشد، بعد از آن است كه
خدا به شفاعتش راضى باشد و اذنش داده باشد.
و
بنا بر اين مراد از جمله لمن يشاء ملائكه است، و معناى آيه اين است
كه: چه بسيار از فرشته در آسمانها هستند كه شفاعتشان هيچ اثرى ندارد، مگر بعد از
آنكه خدا به هر يك از ايشان كه بخواهد و راضى باشد اجازه شفاعت داده باشد.
ولى
بعضى[1] از مفسرين
گفتهاند: مراد از جمله مذكور انسان است، و معناى آيه اين است كه: ملائكه شفاعت
نمىكنند مگر انسانى را كه خدا خواسته باشد شفاعت شود، و به آن راضى باشد چگونه
راضى مىشود و اجازه شفاعت به ملائكه مىدهد در باره كسانى كه به وى كفر مىورزند
و غير او را مىپرستند؟
و
به هر حال از اين آيه اين معنا به طور مسلم بر مىآيد كه براى ملائكه شفاعتى قائل
است، چيزى كه هست شفاعت ملائكه را مقيد به اذن و رضايت خداى سبحان كرده است.
(إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَيُسَمُّونَ الْمَلائِكَةَ
تَسْمِيَةَ الْأُنْثى) اين آيه عقيده مشركين را بر اينكه
ملائكه از جنس زنانند رد مىكند، همانطور كه در آيه قبلى اعتقاد به شفاعت ملائكه
به طور مطلق را رد مىكرد، و مراد از تسميه مشركين ملائكه را تسميه
انثى همين است كه مىگفتند: ملائكه دختران خدايند، پس مراد از كلمه انثى جنس
زن است كه اعم از يكى و بيشتر است.
بعضى[2]
از مفسرين گفتهاند: كلمه ملائكه در معناى استغراق مفرد است، در نتيجه
تقدير كلام ليسمون كل واحد من الملائكة تسمية الانثى است، يعنى مشركين
تك تك ملائكه را به نام زن نامگذارى مىكنند، يعنى آنها را دختر مىنامند، پس اين
كلام بر وزن اين جمله است كه مىگوييم: كسانا الامير حلة- امير به ما خلعت
پوشانيد يعنى به يك يك ما پوشانيد.
بعضى[3]
از مفسرين گفتهاند: اينكه نامگذارى مشركين را وابسته به نداشتن ايمان به آخرت
دانسته و فرموده: آنهايى كه ايمان به آخرت ندارند چنين نامگذاريها دارند، خود
اشارهاى است به شناعت و زشتى اين عمل، و اينكه چنين عملى مستتبع عقوبت است، و