نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 532
مىكند. و
معناى آيه اين است كه زنانى را كه طلاق دادهايد بايد در همان مسكن كه خودتان
ساكنيد سكنى بدهيد، البته هر كس به مقدار وجدش، آن كس كه توانگر است به قدر
توانگريش، و آنكه فقير است باز به مقدار تواناييش.
(وَ لا تُضآرُّوهُنَّ لِتُضَيِّقُوا عَلَيْهِنَّ)- يعنى حق
نداريد ضررى متوجه آنان كنيد تا ماندن در آن سكنى برايشان دشوار شود، و از نظر
لباس و نفقه در مضيقهشان قرار دهيد.
[تكليف
بچه شير خوار زن مطلقه]
(وَ إِنْ كُنَّ أُولاتِ حَمْلٍ فَأَنْفِقُوا عَلَيْهِنَّ حَتَّى يَضَعْنَ
حَمْلَهُنَّ)- معناى اين قسمت از آيه روشن است، مىفرمايد: اگر زنان طلاقى حامله
باشند، بايد نفقه آنان را بدهيد تا فرزند خود را بزايند.
(فَإِنْ أَرْضَعْنَ لَكُمْ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ)- يعنى اگر
حاضر شدند نوزاد خود را شير دهند، بر شما است كه اجرت شير دادنشان را بدهيد، چون
اجرت رضاعت در حقيقت نفقه فرزند است، كه به گردن پدر است.
(وَ أْتَمِرُوا بَيْنَكُمْ بِمَعْرُوفٍ)-
ائتمار كه فعل ائتمروا از آن مشتق است، وقتى در مورد چيزى
استعمال مىشود، معناى مشورت كردن در باره آن چيز را مىدهد، به طورى كه طرفهاى
مشورت به يكديگر امر كنند، و در آيه مورد بحث كه ائتمار به صيغه امر آمده و فرموده
ائتمار بكنيد ، خطابش به زن و مرد است، مىفرمايد: در باره فرزند خود مشورت
كنيد تا به نحوى پسنديده و عادى به توافق برسيد، به طورى كه هيچ يك از شما و
فرزندتان متضرر نشويد، نه مرد با دادن اجرت زيادتر از حد معمول متضرر شود، و نه زن
با كمتر گرفتن، و نه فرزند با كمتر از دو سال شير خوردن متضرر گردد، و همچنين
ضررهاى ديگرى كه ممكن است پيش آيد به هيچ يك از شما متوجه نشود.
(وَ إِنْ تَعاسَرْتُمْ فَسَتُرْضِعُ لَهُ أُخْرى)- هر چند
معناى تحت اللفظى اين جمله اين است كه اگر يكى از شما خواست به طرف ديگر ضرر
برساند، و اختلافتان برطرف نگرديد، به زودى زنى ديگر غير از مادر طفل او را شير
خواهد داد، ولى منظور اين است كه بايد به زودى و قبل از آنكه كودك گرسنه شود، زنى
ديگر آن كودك را شير دهد.
(لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ) بايد صاحب سعه از سعه خود
انفاق كند. و انفاق از سعه به معناى توسعه دادن در انفاق است، و امر در اين جمله
متوجه توانگران است، مىفرمايد مردان توانگر وقتى همسر بچهدار خود را طلاق
مىدهند، بايد در ايام عده و ايام شيرخوارى كودكشان، به زندگى مطلقه و كودك خود
توسعه دهند.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 532