نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 316
ما در تبليغ
رسالت ما صادق و امين است، و آنهايى كه اين دستورات را رد مىكنند عذابى خوار
كننده دارند.
(يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا ...)
كلمه يوم ظرف است براى جمله و كافران عذابى اليم دارند
يعنى در چنين روزى اين عذاب را دارند، در روزى كه خدا مبعوثشان مىكند كه روز حساب
و جزاء است، و آن گاه آنان را از حقيقت همه آنچه كردهاند با خبر مىسازد.
(أَحْصاهُ اللَّهُ وَ نَسُوهُ)- كلمه احصاء به معناى
احاطه داشتن به عدد هر چيز است، به طورى كه حتى يك عدد از آن از قلم نيفتد. راغب
مىگويد: احصاء به معناى به دست آوردن عدد واقعى هر چيز است، مىگويند أحصيت
كذا . و اصل اين كلمه از ماده حصا است كه به معناى سنگريزه است.
و اگر شمردن را از اين ماده ساختهاند، براى اين بوده كه عرب در شمردن هر چيزى به
سنگريزه اعتماد مىكرده، هم چنان كه ما با انگشتان خود چيزى را مىشماريم[1].
(وَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ)- اين جمله
تعليل است براى جمله احصيه اللَّه مىفرمايد: اگر گفتيم خدا عمل آنان
را شمرده دارد، و خود آنان فراموش كردهاند، براى اين است كه خدا ناظر و شاهد بر
هر چيز است.
و
ما در تفسير آخر سوره حم سجده معناى شهادت خدا بر هر چيز را بيان كرديم.
بحث
روايتى [ (رواياتى در باره شان نزول آيات مربوط به ظهار)]
در
كتاب الدر المنثور است كه: ابن ماجه، ابن ابى حاتم، و حاكم- وى حديث را صحيح
دانسته- و ابن مردويه، و بيهقى از عايشه روايت آوردهاند كه گفت: بزرگ است آن
خدايى كه شنوائيش به وسعت جهان وسيع است، و هر چيزى را مىشنود، من آن روز كه خوله
دختر ثعلبه به رسول خدا 6 مراجعه كرده بود كلامش را مىشنيدم- اما در عين حال
همهاش را نفهميدم- كه داشت در باره همسرش به آن جناب شكايت مىكرد، عرضه مىداشت:
يا رسول اللَّه! شوهرم از جوانى من استفاده كرد، و من رحم خود را در اختيارش
گذاشتم، تا اينكه امروز كه پير شدم و ديگر فرزند نمىآورم مرا ظهار كرده، خدايا،