نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 301
ايمان خود
را تكميل كنند، تا از رحمت خدا دو چندان عايدشان گردد.
[مقصود
از كتاب و ميزان در آيه:(لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ
الْمِيزانَ ...)]
(لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ وَ
الْمِيزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ ...) اين آيه
مطلب تازهاى از سر گرفته، و با آن معناى تشريع دين از راه ارسال رسل و انزال كتاب
و ميزان را بيان مىكند و مىفرمايد كه: غرض از اين كار اين است كه مردم به قسط و
عدالت عادت كرده و خوى بگيرند، و نيز به اين وسيله و با انزال حديد امتحان شوند، و
برايشان معلوم شود كه چه كسى خداى ناديده را يارى مىكند، و چه كسى از يارى او
مضايقه مىنمايد، و نيز بيان كند كه امر رسالت از آغاز خلقت مستمرا در بشر جريان
داشته، و به طور مداوم از هر امتى جمعى هدايت يافته، و بسيارى فاسق شدهاند.
پس
منظور از كلمه بينات در جمله(لَقَدْ أَرْسَلْنا
رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ) آيات بينات است، آياتى كه به وسيله
آن بيان مىكند كه رسولان، فرستاده از جانب اويند، و آن آيات يا عبارت است از
معجزات باهره، و يا بشارت واضح، و يا حجتهاى قاطع.
(وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْكِتابَ)- منظور از كتاب وحيى است كه
صلاحيت آن را دارد كه نوشته شود و به صورت كتاب در آيد، (نه اينكه كتاب جلد شده از
آسمان بفرستد) بلكه دستوراتى است كه مىشود آن را نوشت، دستوراتى كه مشتمل است بر
معارفى دينى، از قبيل عقايد حق و اعمال صالح، و اين كتابهاى آسمانى كه معنايش
معلوم شد، عبارتند از پنج كتاب 1- كتاب نوح، 2- كتاب ابراهيم، 3- كتاب تورات، 4-
كتاب انجيل، 5- كتاب قرآن.
(وَ الْمِيزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ)-
مفسرين، ميزان را به همان ترازو كه داراى دو كفه است و سنگينىها را
با آن مىسنجند تفسير كردهاند، و جمله(لِيَقُومَ النَّاسُ
بِالْقِسْطِ) را غايت و غرض انزال ميزان گرفته، گفتهاند: معناى جمله اين است كه:
ما ترازو را نازل كرديم تا مردم را به عدالت در معاملات خود عادت دهيم، و در نتيجه
ديگر خسارت و ضررى نبينند، و اختلالى در وزنها پديد نيايد، و نسبت ميان اشياء
مضبوط شود، چون قوام زندگى بشر به اجتماع است، و قوام اجتماع هم به معاملاتى است
كه در بين آنان دائر است، و يا مبادلاتى كه با دادن اين كالا و گرفتن آن كالا صورت
مىگيرد، و معلوم است كه قوام اين معاملات و مبادلات در خصوص كالاهايى كه بايد وزن
شود به اين است كه نسبت ميان آنها محفوظ شود، و اين كار را ترازو انجام مىدهد.
تفسير
ديگرى كه احتمالا مىشود براى ميزان كرد- و خدا داناتر است- اين است كه:
منظور
از ميزان، دين باشد، چون دين عبارت است از چيزى كه عقايد و اعمال اشخاص با آن
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 301