(وَ لِكُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّيها فَاسْتَبِقُوا الْخَيْراتِ)[1] و آيه شريفه‌(أُولئِكَ يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ هُمْ لَها سابِقُونَ)[2] است.

كه از اين آيات به دست مى‌آيد مراد از سابقون، كسانى هستند كه در خيرات سبقت مى‌گيرند، و قهرا وقتى به اعمال خير سبقت مى‌گيرند، به مغفرت و رحمتى هم كه در ازاى آن اعمال هست سبقت گرفته‌اند. و لذا در آيه‌(سابِقُوا إِلى‌ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ)[3] به جاى امر به سبقت در اعمال خير، دستور فرموده: به مغفرت و جنت سبقت گيرند، پس سابقون به خيرات، سابقون به رحمت و مغفرتند، در آيه مورد بحث هم كه مى‌فرمايد:(السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ) مراد از سابقون اول، سابقين به خيرات، و مراد از سابقون دوم سابقين به اثر خيرات يعنى مغفرت و رحمت است، اين نظريه ما بود.

ولى بعضى‌[4] از مفسرين گفته‌اند: مراد از سابقون دوم هم همان سابقون اول است و اين تعبير نظير تعبير شاعر است كه مى‌گويد: أنا ابو النجم و شعرى شعرى- من ابو النجم هستم كه شعر من شعر من است .

و جمله‌(السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ) بنا به گفته ما كه هر يك سبقت در چيزى ديگر است، مبتدا و خبرند، اولى مبتدا و دومى خبر است، و معنايش اين است كه: سبقت‌گيرندگان به اعمال خير سبقت‌گيرندگان به مغفرتند، و بنا به گفته مفسرينى كه هر دو را يكى دانسته‌اند، دومى تاكيد اولى مى‌شود، و جمله‌(أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ) خبر مبتدا واقع مى‌شود.

و مفسرين در تفسير سابقين اقوال ديگرى دارند:

بعضى‌[5] گفته‌اند: منظور سبقت گيرندگان به هر عمل و اعتقادى است كه خدا بدان دعوت كرده.

بعضى‌[6] ديگر گفته‌اند: منظور كسانى هستند كه به ايمان و اطاعت سبقتى خستگى ناپذير دارند، و در آن كاهلى ندارند.

بعضى‌[7] ديگر گفته‌اند: منظور انبياء (ع) هستند كه پيشگامان اهل هر دين هستند.

[1] و براى هر يك جانبى است كه به سوى آن رو آورنده هستند، پس سبقت بگيريد در خوبى‌ها.

سوره بقره، آيه 148.

[2] آنها مى‌شتابند در خوبى‌ها و ايشان براى آن سبقت‌گيرنده هستند. سوره مؤمنون، آيه 61.

[3] به سوى مغفرت و جنتى از پروردگارتان سبقت گيريد. سوره حديد، آيه 21.

[4] روح المعانى، ج 27، ص 132.

[5] ( 5 و 6 و 7) روح المعانى، ج 27، ص 132.

[6] ( 5 و 6 و 7) روح المعانى، ج 27، ص 132.

[7] ( 5 و 6 و 7) روح المعانى، ج 27، ص 132.