نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 138
شجاعت و
شفقت بر ضعفا باشد و اشاره با كلمه اولئكم به اقوامى است كه اخبارشان
ذكر شده، يعنى قوم نوح و عاد و ثمود و قوم لوط و آل فرعون. و استفهام در آيه
انكارى است.
و
معناى آيه چنين است: آنهايى كه از شما كفر مىورزند بهتر از اين امتها كه به عذاب
خدا هلاك شدند نيستند، تا آنان مشمول عذاب بشوند، و اينان نشوند.
و
ممكن است خطاب در جمله ا كفاركم به عموم مسلمانان و كفار نباشد، بلكه
تنها به كفار باشد، به اين عنايت كه كفار، قوم رسول خدا 6 بودند، و معلوم است كه
كفار در ميان كفار بودند، چون خود آنان بودهاند، و از اين جهت فرموده: كفار شما.
و
ظاهرا جمله(أَمْ لَكُمْ بَراءَةٌ فِي الزُّبُرِ)
نيز اين است كه: خطاب در آن به عموم مسلمانان و كفار باشد، و كلمه زبر
جمع زبور است، و زبور به معناى كتاب است. ولى بعضىها[1]
گفتهاند: مراد از زبر كتابهاى آسمانى است، كه بر انبيا (ع) نازل شد.
و
معناى آيه اين است كه: نه، آن طور نمىپرسيم، بلكه مىپرسيم آيا در كتب آسمانى از
ناحيه خدا سندى نوشته شده كه شما ايمن از عذاب و بازخواست هستيد هر چند كه كافر
باشيد و هر جرمى را مرتكب شويد؟!(أَمْ يَقُولُونَ نَحْنُ
جَمِيعٌ مُنْتَصِرٌ) كلمه جميع به معناى
مجموع است، و مراد از آن يكى شدن مجتمع آنان از حيث اراده و عمل است، و كلمه
انتصار به معناى انتقام، و يا به معناى يارى كردن يكديگر است، هم چنان كه در
قرآن آنجا كه گفتگوى مردم در قيامت را حكايت مىكند فرموده:(ما لَكُمْ لا تَناصَرُونَ)[2].
و
معناى آيه اين است كه: نه، بلكه مىپرسيم آيا كفار مىگويند ما مردمى هستيم مجتمع
و متحد كه از هر كسى كه بخواهد به ما صدمهاى وارد آورد انتقام مىگيريم؟ و يا اين
است كه ما يكديگر را يارى مىكنيم و شكست نمىخوريم؟
(سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ يُوَلُّونَ الدُّبُرَ) الف و لام
در كلمه الجمع الف و لام عهد ذكرى است، مىفهماند گفتار در باره همان
جمعى است كه قبلا ذكر شده بود، و الف و لام در كلمه الدبر الف و لام
جنس