ابعاضش مثل هم هستند، و خلاصه يك چيزند، پس از نظر خود زمان فرقى ميان اين روز و آن روز نيست، تا يكى را سعد و ديگرى را نحس بدانيم، و اما عوامل و عللى كه در حدوث حوادث مؤثرند، و نيز در به ثمر رساندن اعمال تاثير دارند، از حيطه علم و اطلاع ما بيرونند، ما نمى‌توانيم تكه تكه زمان را با عواملى كه در آن زمان دست در كارند بسنجيم، تا بفهميم آن عوامل در اين تكه از زمان چه عملكردى دارند، و آيا عملكرد آنها طورى است كه اين قسمت از زمان را سعد مى‌كند يا نحس، و به همين جهت است كه تجربه هم بقدر كافى نمى‌تواند راه‌گشا باشد، چون تجربه وقتى مفيد است كه ما زمان را جداى از عوامل در دست داشته باشيم، و با هر عاملى هم سنجيده باشيم، تا بدانيم فلان اثر، اثر فلان عامل است، و ما زمان جداى از عوامل نداريم، و عوامل هم براى ما معلوم نيست.

و به عين همين علت است كه راهى به انكار سعادت و نحوست هم نداريم، و نمى‌توانيم بر نبودن چنين چيزى اقامه برهان كنيم، همانطور كه نمى‌توانستيم بر اثبات آن اقامه برهان كنيم، هر چند كه وجود چنين چيزى بعيد است، ولى بعيد بودن، غير از محال بودن است، اين از نظر عقل.

و اما از نظر شرع در كتاب خداى تعالى نامى از نحوست ايام آمده، در همين سوره آيه 19 فرموده:(إِنَّا أَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ رِيحاً صَرْصَراً فِي يَوْمِ نَحْسٍ مُسْتَمِرٍّ) و جايى ديگر فرموده:(فَأَرْسَلْنا عَلَيْهِمْ رِيحاً صَرْصَراً فِي أَيَّامٍ نَحِساتٍ)[1].

و هر چند از سياق داستان قوم عاد كه اين دو آيه مربوط بدانست استفاده مى‌شود كه نحوست و شئامت مربوط به خود آن زمانى است كه در آن زمان باد به عنوان عذاب بر قوم عاد وزيد، و آن زمان هفت شب و هشت روز پشت سر هم بوده، كه عذاب به طور مستمر بر آنان نازل مى‌شده اما بر نمى‌آيد كه اين تاثير و دخالت زمان به نحوى بوده كه با گردش هفته‌ها دوباره آن زمان نحس برگردد. اين معنا به خوبى از آيات استفاده مى‌شود، و گرنه همه زمانها نحس مى‌بود، بدون اينكه دائر مدار ماهها و يا سالها باشد.

در مقابل زمان نحس نامى هم از زمان سعد در قرآن آمده و فرموده:(وَ الْكِتابِ الْمُبِينِ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ)[2] و مراد از آن شب، شب قدر است، كه در وصف آن فرموده:

[1] ما هم براى هلاكت ايشان( قوم عاد) بادى سخت راى در روزهاى نحس و شوم فرستاديم. سوره فصلت، آيه 16.

[2] سوگند به كتاب مبين كه ما آن راى در شبى مبارك نازل كرديم. سوره دخان، آيه 2 و 3.