مى‌گيرد، چون انسان كفران پيشه است (48).

ملك آسمانها و زمين از خداست، هر چه مى‌خواهد خلق مى‌كند، به هر كس بخواهد دختر و به هر كس بخواهد پسر مى‌دهد (49).

و يا هم پسرانى مى‌دهد و هم دخترانى، و هر كه را بخواهد عقيم مى‌كند كه او دانايى توانا است (50).

بيان آيات‌

صدر اين آيات متصل است به داستان رزق دادن خدا به بندگان كه در باره‌اش مى‌فرمود:(اللَّهُ لَطِيفٌ بِعِبادِهِ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ) و قبل از آن هم فرمود:(لَهُ مَقالِيدُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ) و ما در سابق اشاره كرديم به اينكه يكى از بزرگترين رزقها، دينى است كه خداى سبحان در اختيار بندگانش گذاشته و با در نظر داشتن اين نكته گفتار اين فصل داخل در گفتار فصل گذشته مى‌شود كه در باره وحى سخن مى‌گفت، و به طور كلى آيات اين سوره براى بيان آن ريخته شده، بعد از هر چند آيه يك بار برگشته به همان غرض اشاره مى‌كند.

آن گاه پاره‌اى از آيات و دلائل توحيد را كه مربوط به رزق است- مانند خلقت آسمانها و زمين، و منتشر كردن جنبندگان در آسمان و زمين، و خلقت كشتى‌ها كه در دريا در حركتند، و دادن فرزندان ذكور و اناث، و يا يكى از آنها را به هر كه بخواهد، و ندادن هيچ يك از آنها را به هر كه بخواهد- ذكر مى‌كند.

و آن گاه مى‌فرمايد بعضى از رزق‌ها هست كه تنها در دنيا مى‌دهد، و به همه مى‌دهد و آن رزقى است كه با فناى دنيا فانى مى‌شود. و بعضى ديگرش مخصوص مؤمنين است كه در آخرت مى‌دهد، و آن بهترين رزق و پايدارترين رزق است، و از همين جا به مناسبت، به ذكر صفات مؤمنين منتقل شده، حسن عاقبت آنان را بيان مى‌كند، و نيز به اوصاف قيامت و عاقبت ستمكاران منتقل مى‌شود، و شرح مى‌دهد كه در قيامت با چه هولها و وحشت‌ها و عذابها روبرو مى‌شوند.

از اينها گذشته در خلال آيات، اجمالى از پاره‌اى احكام را بيان نموده، انذار و تخويفى هم مى‌كند، و به حق دعوت نموده، و به حقايق و معارف بسيارى اشاره مى‌نمايد.

( وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَ لكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ ما يَشاءُ إِنَّهُ بِعِبادِهِ‌)