responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 584

طعامى برايم درست كنند و به من پيشكش كنند تا من با آن رزق ارتزاق كنم، و آن طعام را بخورم.

(إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ) اين جمله آيه قبلى را كه مى‌فرمود(ما أُرِيدُ مِنْهُمْ مِنْ رِزْقٍ ...) تعليل مى‌كند. و در اين آيه التفاتى به كار رفته، چون در آيه قبلى سياق، سياق تكلم وحده بود، مى‌فرمود من نمى‌خواهم چنين و چنان كنند و در آيه مورد بحث خداى تعالى غايب فرض شده مى‌فرمايد خدا چنين و چنان است و اين بدان منظور است كه تعليل مذكور مستقيما مستند به اسم جلاله شود كه هر موجودى آغازش از آن اسم، و انجامش نيز به سوى آنست، گويا فرموده: من از ايشان رزقى نمى‌خواهم، چون رزاق منم، زيرا من اللَّه هستم.

و اگر از رازق بودن خود با صيغه مبالغه رزاق- بسيار روزى دهنده تعبير كرد، با اينكه ظاهر سياق اقتضاء داشت كه اكتفاء كند به اين كه بفرمايد: خدا خودش رازق همه است، براى اين است كه وقتى تنها خداى تعالى رازق باشد، رزاق هم خواهد بود. براى اينكه روزى‌خوارانش بى حساب و بسيارند، پس اين آيه نظير آيه شريفه (وَ ما أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ) است كه نظير اين بيان در تفسير آن نيز گذشت.

و كلمه ذو القوة يكى از اسماء خداى تعالى و به معناى قوى است، با اين تفاوت كه اين كلمه از كلمه قوى رساتر است. و كلمه متين نيز يكى از اسماء خداى تعالى است كه به معناى نيرومندى است كه هيچ كارى ناتوانش نمى‌كند.

و تعبير به اين سه اسم براى اين است كه بر انحصار روزى دادن در خداى تعالى دلالت كند، و بفهماند كه خدا در رساندن رزق به روزى‌خواران- با همه كثرتى كه دارند- ناتوان و ضعيف نمى‌شود.

(فَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذَنُوباً مِثْلَ ذَنُوبِ أَصْحابِهِمْ فَلا يَسْتَعْجِلُونِ) كلمه ذنوب به معناى سهم و نصيب است، و كلمه استعجال به معناى اين است كه از ديگرى بخواهى عجله كند، و او را بر انجام خواسته‌ات تحريك كنى. اين آيه شريفه متفرع بر لازمه معنايى است كه جمله‌(وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ) آن را افاده مى‌كند، چون اين جمله غرض از خلقت جن و انس را عبادت معرفى كرده و لازمه اين معنا آن است كه هر كس او را عبادت نكند ستمكار باشد، آيه مورد بحث هم مى‌فرمايد:

ستمكاران اين امت نيز نصيبى از عذاب دارند، مثل نصيب هم مسلكانشان در امت‌هاى ديگر.

و معناى آيه چنين مى‌شود: حال كه اين ستمكاران خدا را عبادت نمى‌كنند، و خدا

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 584
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست