responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 165

قرآن عرضه داشت:(وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِي يَفْقَهُوا قَوْلِي)[1] و خداى تعالى هم دعايش را مستجاب نموده، فرمود:(قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَكَ يا مُوسى‌)[2].

و در صدر آيه در جمله‌(أَمْ أَنَا خَيْرٌ ...) كلمه أم هم مى‌تواند منقطعه باشد، و هم متصله. اگر منقطعه‌اش بگيريم بيانگر كلام سابق مى‌شود و معناى جمله چنين مى‌شود بلكه من از موسى بهترم، براى اينكه او چنين و چنان است . و اگر متصله بگيريم، يكى از دو طرف ترديدش با همزه استفهامش حذف شده، و تقديرش چنين است: أ هذا خير ام انا خير ...- آيا اين موسى بهتر است و يا من ... .

و در مجمع البيان مى‌گويد: سيبويه و خليل حرف ام را عاطفه گرفته‌اند. و جمله انا خير را عطف بر آخر آيه قبلى، يعنى جمله‌(أَ فَلا تُبْصِرُونَ) گرفته‌اند، چون معناى انا خير همان معناى ام تبصرون است، پس گويا فرموده: أ فلا تبصرون ام تبصرون چون به نظر فرعون اگر مردم مى‌گفتند تو بهترى داراى بصيرت بودند[3]. در حقيقت خواسته‌اند بگويند به كار بردن جمله‌(أَمْ أَنَا خَيْرٌ) در جاى أم تبصرون از باب به كار بردن مسبب در جاى سبب، و يا به كار بردن سبب در جاى مسبب است.

و به هر حال فرعون در اين آيه شريفه نام موسى (ع) را نبرد، و از او به اسم اشاره هذا- اين تعبير كرد كه اين خود نوعى تحقير و توهين است. و همچنين جمله‌(الَّذِي هُوَ مَهِينٌ وَ لا يَكادُ يُبِينُ) تحقير را مى‌رساند، و علت بهتر نبودن موسى را بيان مى‌كند.

(فَلَوْ لا أُلْقِيَ عَلَيْهِ أَسْوِرَةٌ مِنْ ذَهَبٍ أَوْ جاءَ مَعَهُ الْمَلائِكَةُ مُقْتَرِنِينَ) كلمه اسورة جمع سوار - به كسر سين- است كه راغب آن را معرب كلمه دستواره دانسته‌[4]. مى‌گويند:[5] رسم مردم آن روز بود كه وقتى كسى را بر خود رئيس مى‌كردند، دستبندى از طلا به دستش و گردن‌بندى از طلا به گردنش مى‌انداختند. و بنا بر اين معناى آيه چنين مى‌شود: اگر موسى رسول مى‌بود، و بدان جهت بر مردم سيادت و سرورى‌


[1] گره از زبانم بگشاى تا سخنم را بفهمند. سوره طه، آيه 30.

[2] به درخواستت رسيدى اى موسى، سوره طه، آيه 38.

[3] مجمع البيان، ج 9، ص 51.

[4] مفردات راغب، ماده سور .

[5] روح المعانى، ج 25، ص 90.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 165
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست