تقسيم كنند.

ممكن هم هست جمله‌(وَ رَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ) را عطف تفسير بگيريم براى جمله‌(نَحْنُ قَسَمْنا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ ...)، در نتيجه جمله مذكور بيانى مى‌شود براى تقسيم معيشت، اما به بيان علل انقسام آن در مجتمع انسانى.

توضيح اينكه: كثرت حوائج انسان در زندگى دنيا آن قدر زياد است كه فرد فرد انسانها نمى‌توانند همه آنها را در زندگى فردى خود برآورده نمايند، و مجبورند كه بطور اجتماعى زندگى كنند، و از اينرو است كه اولا بعضى بعضى ديگر را به خدمت خود مى‌گيرند، و از آنان استفاده مى‌نمايند. و ثانيا اساس زندگى را تعاون و معاضدت يكديگر قرار مى‌دهند، همان طور كه در مباحث نبوت در جزء دوم اين كتاب گذشت.

در نتيجه مال كار بدينجا منجر مى‌شود كه افراد اجتماع هر يك هر چه دارد با آنچه ديگران دارند معاوضه كند، و از همين جا نوعى اختصاص درست مى‌شود، چون گفتيم هر يك از افراد اجتماع ما زاد فراورده‌هاى خود را- كه يا غله است و يا كالاى صنعتى- مى‌دهد و آنچه از حوائج زندگى مى‌خواهد از ما زاد فراورده‌هاى ديگران مى‌گيرد.

مثلا يكى از افراد اجتماع قناتى كنده، و آبى در آورده، آنچه از اين آب كه زائد بر مقدار حاجتش مى‌باشد مى‌دهد، و از ديگران ما زاد آذوقه‌شان را مى‌گيرد، در نتيجه هر دو، هم داراى آب مى‌شوند، و هم داراى آذوقه. و لازمه اين نوع زندگى اين است كه هر فردى در كارى كه تخصص دارد سعى مى‌كند و آن كار را به بهترين وجه ممكن انجام داده، از آنچه درست مى‌كند هر چه خودش لازم دارد نگه مى‌دارد، و قهرا ما زاد آن مورد احتياج ديگران واقع مى‌شود، چون ديگران به كارى ديگر اشتغال دارند، و او هم به فراورده‌هاى آنان محتاج است، و ما يحتاج خود را با آنچه از فراورده‌هاى خود زياد آمده مبادله مى‌كند، مانند نانوا كه محتاج آبى است كه سقايان دارند، و سقا هم محتاج نان او است، پس نانوا براى سقا كار مى‌كند، و سقا هم براى نانوا. و نيز مانند يك مخدوم كه خادمى را براى خدمت خود مسخر كرده، و خادم هم مخدوم را براى پولش مسخر كرده، و همچنين هر دسته از طبقات اجتماع مسخر طبقات ديگر، و خود مسخر كننده آنان است، و آنان يا بدون واسطه و يا با يك يا چند واسطه مسخر اويند، (كفاشى براى كفش‌دوزى بدون واسطه محتاج به دباغ است، ولى برزگر با واسطه محتاج به او است، چون بين برزگر و دباغ و سراج فاصله است)، براى اينكه هر يك به ما زاد آنچه نزد ديگرى است محتاج است، و هر يك فراورده‌هاى خود را در دسترس ديگران قرار مى‌دهد، البته با اختلافى كه مردم در احتياج و اهتمام به فراورده‌ها دارند.