شهوت جنسى.

كلمه تدعون در اصل تدتعيون بر وزن تفتعلون بود كه بر حسب قواعد علم صرف، به اين صورت درآمده. و اين كلمه از باب افتعال از دعا است، و معنايش تطلبون الدعوة مى‌باشد، يعنى طلب دعا مى‌كنيد. در نتيجه جمله دوم يعنى جمله‌(وَ لَكُمْ فِيها ما تَدَّعُونَ) دامنه شمولش وسيع‌تر از جمله اول، يعنى جمله‌(لَكُمْ فِيها ما تَشْتَهِي أَنْفُسُكُمْ) است، چون شهوت طلب مخصوص است، و طلب اعم از آن است.

و بنا بر اين، آيه شريفه به ايشان بشارت مى‌دهد به اينكه در آخرت هر خير و لذتى را كه تصور بشود، و براى شهوتشان ممكن باشد كه اشتهاى آن كند، دارا هستند، چه از خوردنيها و چه نوشيدنيها، و چه لذتهاى جنسى، و چه غير آن. بلكه از اين هم وسيع‌تر و بالاتر دارند، و آن اين است كه هر چه را بخواهند بيش از آن را دارند، هم چنان كه فرمود:(لَهُمْ ما يَشاؤُنَ فِيها وَ لَدَيْنا مَزِيدٌ)[1].

[دعوت پيامبر اسلام 6 احسن القول است‌]

(وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهِ وَ عَمِلَ صالِحاً وَ قالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ) اين آيه شريفه متصل است به آيه سابق كه مى‌فرمود:(وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لا تَسْمَعُوا لِهذَا الْقُرْآنِ وَ الْغَوْا فِيهِ) براى اينكه كفار همانطور كه در مقام دشمنى با قرآن بودند، با رسول خدا 6 نيز دشمنى مى‌كردند، هم چنان كه بخاطر داريد كه در اوايل اين سوره به آن جناب مى‌گفتند:(قُلُوبُنا فِي أَكِنَّةٍ مِمَّا تَدْعُونا إِلَيْهِ ...) بنا بر اين، خداى تعالى در آيه شريفه مورد بحث آن جناب را تاييد مى‌كند، به اينكه سخن تو، يعنى دعوتت، بهترين سخن است.

پس در آيه مورد بحث مراد از(وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعا إِلَى اللَّهِ) رسول خدا 6 است، هر چند كه لفظ آيه عموميت دارد و شامل همه كسانى مى‌شود كه به سوى خدا دعوت مى‌كنند، چيزى كه هست چون در بين اين داعيان به سوى خدا ممكن است كسى يافت شود كه بخاطر رسيدن به غرض فاسد به سوى خدا دعوت كند، و معلوم است كه چنين دعوتى احسن القول نمى‌تواند باشد، لذا دنبال جمله نامبرده اين شرط را اضافه كرد كه‌(وَ عَمِلَ صالِحاً) بشرطى كه خودش هم عمل صالح كند، چون عمل صالح كشف مى‌كند از اينكه صاحبش نيتى صالح دارد.

و نيز از آنجايى كه عمل صالح دلالت بر اعتقاد حق، و التزام به آن ندارد، و اين نيز

[1] هر چه بخواهند دارند و نزد ما بيش از آنهم هست. سوره ق، آيه 35.