responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 17  صفحه : 471

بدى است، هم چنان كه خداى تعالى فرموده:(وَ جَزاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُها)[1].

بعضى‌[2] هم گفته‌اند: مراد از كلمه سيئات خود گناهان و نافرمانيها است و در كلام چيزى كه مضاف به كلمه سيئات بوده حذف شده، و تقدير كلام و قهم جزاء السيئات و يا و قهم عذاب السيئات بوده، يعنى: پروردگارا ايشان را از جزاى گناهان و يا عذاب گناهان حفظ بفرما.

و ظاهرا اين آيه هم از آياتى است كه دلالت مى‌كند بر اينكه پاداش روز قيامت خود اعمال است، هم چنان كه كيفر اعمال زشت نيز خود آن اعمال است و امثال اين گونه آيات در كلام خداى تعالى بسيار و مكرر آمده، مانند:(إِنَّما تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ)[3].

و به هر حال مراد از سيئات كه ملائكه درخواست حفظ مؤمنين را از آنها كرده‌اند، هراس‌ها و شدايدى است كه در روز قيامت همه با آن مواجهند، نه عذاب جهنم، تا جمله‌(وَ قِهِمْ عَذابَ الْجَحِيمِ) و جمله‌(وَ قِهِمُ السَّيِّئاتِ) دو جمله تكرارى شود.

بعضى‌[4] گفته‌اند: مراد از سيئات خود آن گناهانى است كه در دنيا واقع مى‌شود، و كلمه يومئذ هم اشاره به دنيا است و معناى جمله اين است كه: پروردگارا مؤمنين را به توفيق خود در دنيا از ارتكاب گناهان حفظ فرما.

ولى اين تفسير صحيح نيست، چون سياق مؤيد آن است كه مراد از كلمه يومئذ- امروز روز قيامت باشد هم چنان كه جمله‌(وَ قِهِمْ عَذابَ الْجَحِيمِ) در آيه هفتم و جمله‌(وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ) در آيه هشتم نيز شاهد بر اين است كه گفتگو در اين سياق در باره روز قيامت است، پس حق اين است كه مراد از كلمه سيئات هول و هراسها و شدايدى است كه در روز قيامت براى مردم ظهور مى‌كند.

و از اين آيات كه مشتمل بر دعاى ملائكه و درخواست ايشان براى مؤمنين است دو نكته استفاده مى‌شود:

اول، رعايت ادبى است كه ملائكه در دعاى خود كرده‌اند و قبل از درخواست حاجت، خداى عزيز را حمد و ثنا گفته‌اند و علاوه بر اين، از اسماى حسناى او اسمايى را كه مناسب با درخواستشان بوده شفيع قرار داده‌اند.


[1] و جزاى بدى، بديى مثل آن است. سوره شورى، آيه 40.

[2] روح المعانى، ج 24، ص 48.

[3] تنها جزايتان همان اعمالى است كه مى‌كرديد. سوره تحريم، آيه 7.

[4] روح المعانى، ج 24، ص 48.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 17  صفحه : 471
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست