مخالف آن ديگرى، و نبودن آن، و در نتيجه معناى جمله مورد بحث چنين مى‌شود (و اگر طاعت خدا و رسول، و سعادت خانه آخرت را اختيار كرديد، و به همين جهت در مقابل تنگى و سختى زندگى صبر كرديد، و نيز محروميت از زينت زندگى دنيا را تحمل نموديد، چنين و چنان مى‌شود) كه به طورى كه ديديد مقيد شد، به مخالف مضمون جمله ديگر، و در عين حال كنايه است از اينكه در همسرى رسول خدا 6 باقى بمانند و در برابر تنگى معيشت صبر كنند، چون اگر جز اين بود، صحيح نبود كه قيد احسان را هم در آن اجر موعود شرط كند، و اين خود روشن است.

پس معناى آيه اين مى‌شود كه: و اگر بقاء نزد رسول خدا 6 و همسرى او را اختيار كرديد، و بر تنگى زندگى صبر نموديد، خداوند برايتان اجرى عظيم آماده كرده، اما به شرطى كه نيكو كار باشيد، و خلاصه علاوه بر اين گزينش، يعنى گزينش خدا و رسول و خانه آخرت، در عمل هم نيكو كار باشيد، چه اگر به صرف اين گزينش اكتفاء نموده و در عمل نيكو كار نباشيد، هم در دنيا زيانكار شده‌ايد و از لذائذ آن محروم مانده‌ايد، و هم در آخرت، و هر دو را از دست داده‌ايد.(يا نِساءَ النَّبِيِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَيْنِ ...) در اين آيه از خطابى كه قبلا به خود رسول خدا 6 در باره همسران او داشت، عدول نموده، روى سخن را متوجه خود آنان كرده، تا تكليفى را كه متوجه ايشان است مسجل و مؤكد كند، و اين آيه و آيه بعدش به نحوى تقرير و توضيح جمله‌(فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِناتِ مِنْكُنَّ أَجْراً عَظِيماً) مى‌باشد، و هم اثباتا آن را توضيح مى‌دهد، كه چگونه اجرى عظيم داريد، و هم نفيا كه چرا غير از محسنات از شما آن اجر عظيم را ندارند.

كلمه فاحشة در جمله (مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ)- هر يك از شما كه گناهى آشكار مرتكب شود به معناى عملى است كه در زشتى و شناعت به نهايت رسيده باشد، مانند آزار دادن به رسول خدا 6 افتراء، غيبت، و امثال اينها، و كلمه مبينة به معناى آشكار است، يعنى گناهى كه زشتى‌اش براى همه روشن باشد.

(يُضاعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَيْنِ)- يعنى عذاب براى او دو چندان مى‌شود، در حالى كه مضاعف هم باشد، و ضعفين به معناى دو مثل است و مؤيد آن اين است كه در طرف ثواب فرموده:(نُؤْتِها أَجْرَها مَرَّتَيْنِ)، اجرش را دو بار مى‌دهيم، و بنا بر اين ديگر نبايد به گفتار بعضى اعتناء كرد كه گفته‌اند: مراد از مضاعفه عذاب ضعفين، اين است كه چنين همسرى از رسول خدا 6 سه بار عذاب دارد، به اين بيان كه مضاعفه عذاب به معناى‌