پس از اينجا معلوم شد كه جمله‌(إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْكافِرِينَ) هم طرف اثبات را تعليل مى‌كند، و هم طرف نفى را، و مى‌فرمايد: خدا مؤمنين اهل عمل را به اين فضل اختصاص داده، و كفار را از آن محروم كرده، براى اينكه مؤمنين را دوست مى‌دارد، و كفار را دوست نمى‌دارد.

[ياد آورى آيت باد و آثار آن‌]

(وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ يُرْسِلَ الرِّياحَ مُبَشِّراتٍ وَ لِيُذِيقَكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ) منظور از اينكه بادها را مبشر خوانده، اين است كه: بادها مژده باران مى‌دهند، چون قبل از آمدن باران باد مى‌وزد.

(وَ لِيُذِيقَكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ)- اين جمله عطف است بر محل مبشرات نه بر ظاهرش، چون در آن معناى تعليل است، و تقدير كلام اين است كه: يرسل الرياح لتبشركم و ليذيقكم من رحمته بادها را مى‌فرستد براى اينكه شما را مژده دهد، و براى اينكه از رحمت خود به شما بچشاند، و مراد از اذاقه رحمت رساندن انواع نعمت‌ها است كه بر وزيدن باد مترتب مى‌شود، چون وقتى باد مى‌وزد عمل تلقيح در گلها و ميوه‌ها انجام مى‌شود، و عفونت‌ها از بين مى‌رود، و جو زمين تصفيه مى‌شود، و نعمتهايى ديگر از اين قبيل كه اطلاق جمله، همه را شامل مى‌شود.

(وَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ)- يعنى بادها را مى‌فرستد تا چنين و چنان شود، و نيز كشتيها به امر او به حركت در آيند(وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ)، يعنى و تا رزق او را كه از فضل اوست بطلبيد.

(وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ)- و تا شايد شكر بگزاريد، اين جمله هدف و نتيجه معنوى فرستادن باد است، هم چنان كه بشارت باد، و چشاندن رحمت، و جريان كشتى‌ها، و به دست آوردن فضل خدا، نتايج صورى و مادى آن بود.

كلمه شكر به معناى آن است كه نعمت ولى نعمت را طورى به كار بزنى كه از انعام منعم آن خبر دهد، و يا ثناى او بگويى كه چه نعمتها به تو ارزانى داشته است، و هر كدام باشد منطبق با عبادت او مى‌شود، و به همين جهت تعبير كرد به لعل ، كه اميد را مى‌رساند، چون نتايج معنوى تخلف پذير است، يعنى ممكن است مردم شكر او را بجا نياورند، و لذا فرمود تا شايد شكر بگزاريد، به خلاف نتايج مادى مذكور كه تخلف پذير نيست، باد وقتى وزيد نتايج مذكور را در پى دارد.