نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 14 صفحه : 193
در عين معرفى صاحب كلام، مقام را هم از
اغيار خالى مىسازد، تا وحى را انجام دهد، ولى در جمله دوم تنها وحى است.
و در اينكه فرمود نودى و نام صاحب ندا را نياورد و
نفرمود ناديناه- او را ندا كرديم و يا ناداه اللَّه- خدا ندايش
كرد لطفى به كار رفته كه با هيچ مقياسى نمىتوان گفت چقدر است، و در آن
اشاره است به اينكه ظهور اين آيت براى موسى به طور ناگهانى و بىسابقه بوده است.
(وَ أَنَا اخْتَرْتُكَ فَاسْتَمِعْ لِما يُوحى).
كلمه اخترتك از مصدر اختيار است و اختيار از كلمه
خير گرفته شده، و حقيقت اختيار اين است كه فاعلى مثلا در ميان چند فعلى كه
بايد حتما يكى از آنها را بر ديگر كارها ترجيح داده و انجامش دهد مردد شود، آن گاه
فاعل تميز مىدهد به اينكه فلان كار خير است، پس بنا مىگذارد بر اينكه اين كار از
ديگر كارها بهتر است، پس همان را انجام مىدهد و اين بناگذارى، همان اختيار است،
پس كلمه اختيار همواره بايد توأم با غرضى باشد كه فاعل از فعلش آن غرض را در نظر
گرفته.
و اختيار خدا موسى را به تكلم، منظور و غرض الهى بوده، و آن عبارت
است از دادن نبوت و رسالت، شاهد اين معنا جمله(فَاسْتَمِعْ لِما يُوحى) است كه فاء
تفريع نتيجه آن اختيار قلمداد شده، و فهمانده كه مشيت الهى بدين تعلق گرفته كه
فردى از انسان را وا بدارد، تا مشقت حمل نبوت و رسالت را تحمل كند، و چون در علم
خدا موسى بهتر از ديگران بوده بدين جهت او را اختيار كرده است.
جمله(وَ أَنَا اخْتَرْتُكَ) به طورى كه از سياق استفاده مىشود از قبيل صدور امر به نبوت و
رسالت است، و بنا بر اين انشاء است نه اخبار، چون اگر اخبار بود مىفرمود: و
قد اخترتك بلكه با عين اين جمله اختيار نبوت و رسالت را انشاء كرده و آن گاه
چون اختيار با انشاء آن تحقق يافت، امر به گوش دادن به فرمان وحى را كه متضمن
رسالت و نبوت او است بر آن متفرع نموده فرمود پس به آنچه وحى مىشود گوش فرا
ده .
اين همان وحيى است كه در آيه قبل موسى را مامور به شنيدن آن كرده
بود، كه تا يازده آيه ديگر ادامه دارد، و در آن نبوت و رسالتش با هم اعلام مىشود،
نبوتش در اين آيه و دو آيه بعد، و رسالتش از آيه(وَ ما تِلْكَ بِيَمِينِكَ يا مُوسى)، تا آيه(اذْهَبْ إِلى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغى) استفاده مىشود، علاوه بر اين در آيه(
وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مُوسى إِنَّهُ كانَ مُخْلَصاً وَ كانَ رَسُولًا)
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 14 صفحه : 193