خدايى مى‌خوانند هيچ حكم (و اثرى) نخواهند داشت نه به حق و نه بباطل .

(فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ فِي يَوْمَيْنِ‌)- پس آنها را در دو روز هفت آسمان كرد كه قضاء در آن به معناى ابداء و فراغت از ايجاد است و اين آيه در حقيقت در معنى همان آيه:

(بَدِيعُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ) است.

و اما قضاء در قول بشرى اين است كه مى‌گويند: داوود چنين قضاء كرد، پس حكمى كه حاكم مى‌كند از مقوله كلام است و در قضاء فعلى بشرى، آيه شريفه مى‌فرمايد:

(فَإِذا قَضَيْتُمْ مَناسِكَكُمْ‌)- پس چون مناسك خود را بپايان رسانديد و همچنين مى‌فرمايد:

(ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَ لْيُوفُوا نُذُورَهُمْ‌)- پس آلودگيهاى خود را زائل نموده به نذرهاى خود وفا كنند [1].

و كلمه علو به معناى ارتفاع و در آيه مورد بحث كنايه است از طغيان به ظلم و تعدى، زيرا علو عطف بر فساد شده، آنهم عطف تفسيرى، در جاى ديگر قرآن نيز به اين معنا آمده است آنجا كه فرموده: (إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِي الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِيَعاً)- فرعون در زمين علو كرد و اهل زمين را فرقه فرقه نمود .

و معناى آيه اين است كه ما بنى اسرائيل را در كتاب كه همان تورات باشد خبر داده و اعلام نموديم، خبرى قاطع، كه سوگند مى‌خورم و قطعى مى‌گويم كه شما نژاد و گروه بنى اسرائيل به زودى در زمين فساد خواهيد كرد- كه مراد از زمين سرزمين فلسطين و اطراف آنست- و اين فساد را در دو نوبت پشت سر هم انجام خواهيد داد.

و در زمين طغيان و علو بزرگى خواهيد نمود.

(فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما بَعَثْنا عَلَيْكُمْ عِباداً لَنا ...).

راغب در مفردات در معناى كلمه باس مى‌گويد: بؤس و باس و باساء به معناى شدت و مكروه است، با اين تفاوت كه بؤس بيشتر در فقر و جنگ و باس و باساء بيشتر در عذاب استعمال مى‌شود مانند آيه شريفه:(وَ اللَّهُ أَشَدُّ بَأْساً وَ أَشَدُّ تَنْكِيلًا)[2].

و در مجمع البيان مى‌گويد: ماده جوس به معناى سر زدن به اينجا و آنجا است، مثلا گفته مى‌شود: فلانى را در فلان قبيله رها كردم تا يجوسهم و يدوسهم يعنى بگردد و يك يك را پيدا نموده لگد مال كند، ابو عبيده هم در معناى اين كلمه گفته است: هر جا را كه‌

[1] مفردات راغب، ماده قضى .

[2] مفردات راغب، ماده بؤس .