نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 13 صفحه : 443
طورى كه ملاحظه مىفرماييد انعطافى به آغاز
كلام يعنى آيه شريفه(إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى
الْأَرْضِ زِينَةً لَها) و آيه بعدىاش وجود دارد.
و مراد از باقيات الصالحات در جمله(وَ الْباقِياتُ الصَّالِحاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ
ثَواباً وَ خَيْرٌ أَمَلًا) اعمال صالح است، زيرا اعمال
انسان، براى انسان نزد خدا محفوظ است و اين را نص صريح قرآن فرموده. پس اعمال آدمى
براى آدمى باقى مىماند. اگر آن صالح باشد باقيات الصالحات خواهد بود،
و اينگونه اعمال نزد خدا ثواب بهترى دارد، چون خداى تعالى در قبال آن به هر كس كه
آن را انجام دهد جزاى خير مىدهد. و نيز نزد خدا بهترين آرزو را متضمن است، چون
آنچه از رحمت و كرامت خدا در برابر آن عمل انتظار مىرود و آن ثواب و اجرى كه از
آن توقع دارند بودن كم و كاست و بلكه صد در صد به آدمى مىرسد.
پس اين گونه كارها، از زينتهاى دنيوى و زخارف زودگذر آن كه برآورنده
يك درصد آرزوها نيست، آرزوهاى انسان را به نحو احسن برآورده مىسازند، و آرزوهايى
كه آدمى از زخارف دنيوى دارد اغلب آرزوهاى كاذب است، و آن مقدارش هم كه كاذب نيست
فريبنده است.
از طرق شيعه[1] و سنى[2] از رسول خدا 6 و از طرق شيعه[3] از ائمه اهل بيت (ع) روايت شده كه
منظور از باقيات الصالحات تسبيحات چهارگانه يعنى سبحان اللَّه و
الحمد للَّه و لا اله الا اللَّه و اللَّه اكبر است. و در بعضى[4] ديگر آمده كه مراد از آن نماز است.
و در بعضى[5] ديگر آمده
كه مقصود از آن مودت اهل بيت است، و همه اينها از باب ذكر مصاديق آيه است كه جامعش
اين مىشود كه منظور از باقيات الصالحات اعمال صالح است.