(الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَ يَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاءِ وَ اللَّهُ يَعِدُكُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلًا)[1] به اين دو سنخ دعوت تصريح نموده است. آرى، اگر خداى تعالى ابليس را عليه بشر تاييد نموده و او را تا وقت معلوم مهلت داده است خود بشر را هم به وسيله ملائكه كه تا دنيا باقى است باقى‌اند تاييد فرموده است. و لذا مى‌بينيم در پاسخ ابليس نفرموده: و انك منظر- تو مهلت داده شدى بلكه فرمود: (فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ‌)- تو از زمره مهلت داده شدگانى ، پس معلوم مى‌شود غير از ابليس كسان ديگرى هم هستند كه تا آخرين روز زندگى بشر زنده‌اند.

و نيز اگر ابليس را تاييد كرده تا بتواند باطل و كفر و فسق را در نظر بشر جلوه دهد، انسان را هم با هدايت به سوى حق تاييد نموده و ايمان را در قلبش زينت داده و محبوب ساخته، و به او فطرت توحيدى ارزانى داشته، و به فجور و تقوايش ملهم نموده و نورى پيش پايش نهاده تا اگر ايمان آورد با آن نور در ميان مردم آمد و شد كند، و همچنين تاييدات ديگر، و در اين معانى فرموده:(قُلِ اللَّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ)[2]،(وَ لكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَيْكُمُ الْإِيمانَ وَ زَيَّنَهُ فِي قُلُوبِكُمْ)[3] و(فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها)[4] و(وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها)[5] و(أَ وَ مَنْ كانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْناهُ وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ)[6] و(إِنَّا لَنَنْصُرُ رُسُلَنا وَ الَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهادُ)[7] اين آيه را بدان جهت شاهد آورديم كه به صيغه متكلم با غير مى‌فرمايد: ما يارى مى‌كنيم و اين تعبير اشعار به وساطت ملائكه دارد.

[1] شيطان به شما وعده فقر مى‌دهد و امر به فحشاء مى‌نمايد و خدا وعده مغفرت از خود را و افزونى مال را مى‌دهد. سوره بقره، آيه 268.

[2] بگو خدا به سوى حق هدايت مى‌كند. سوره يونس، آيه 35.

[3] و ليكن خدا ايمان را محبوب دل شما كرده و آن را در دلهايتان زينت داده است. سوره حجرات، آيه 7.

[4] روى دل متوجه دين حنيف كن كه فطرت خداست، آن فطرتى كه خلق را بر آن فطرت آفريده است. سوره روم، آيه 30.

[5] به نفس و خلقت آن سوگند كه فجور و تقوايش را به او الهام كرد. سوره شمس، آيه 8.

[6] آيا كسى كه مرده بود پس زنده‌اش كرديم، و نورى برايش قرار داديم تا با آن در ميان مردم آمد و شد كند. سوره انعام، آيه 122.

[7] ما فرستادگان خود و آنان كه ايمان آورده‌اند را در دنيا و در روزى كه گواهان برخيزند يارى مى‌كنيم. سوره مؤمن، آيه 51.