رشته رسالت و نبوت قطع شد و بعد از من ديگر نه رسولى خواهد آمد و نه كسى به مقام نبوت خواهد رسيد، و ليكن مبشراتى خواهد بود. اصحاب پرسيدند: يا رسول اللَّه! مبشرات چيست؟

فرمود: رؤياهايى كه مسلمان مى‌بيند كه خود جزئى از اجزاى نبوت است.[1] مؤلف: در معناى اين حديث احاديثى ديگر از ابى قتادة و عايشه از رسول خدا 6 نقل شده است.

[چند روايت در باره رؤيا و اقسام آن‌]

و در همان كتاب آمده كه ابن ابى شيبه، مسلم، ترمذى، ابو داوود و ابن ماجه از ابى هريره روايت كرده‌اند كه گفت: رسول خدا 6 فرمود: وقتى آن زمان نزديك شود، به هيچ وجه رؤياى مؤمن دروغ نمى‌شود، و در بين مؤمنين آن كسى رؤيايش صادق‌تر است كه خودش راستگوتر باشد، و رؤياى مسلم يك جزء از چهل و شش جزء از نبوت است، و همه رؤياها سه گونه هستند: يكى رؤياى صالحه كه بشارتى است از ناحيه خداى تعالى، دوم رؤياهاى اندوه‌آور و سوم رؤياهايى است كه در حقيقت سخنانى است كه آدمى در عالم رؤيا با نفس خود گفته ...[2].

و در همان كتاب است كه ابن ابى شيبه از عوف بن مالك اشجعى روايت كرده كه گفت: رسول خدا 6 فرمود: رؤيا سه گونه است: 1- رؤيايى كه شيطان آن را صحنه سازى مى‌كند تا بنى آدم اندوهناك گردند. 2- رؤيايى كه در حقيقت يادآورى و مجسم شدن گفتگوهايى است كه آدمى در بيدارى با دل خود دارد. 3- رؤيايى كه خود جزئى است از چهل و شش جزء نبوت.[3] مؤلف: اما اينكه رؤيا بنا به گفته اين دو روايت سه قسم باشد، مطلبى است كه در معناى آن، روايات ديگرى از طرق اهل سنت و نيز از طرق ائمه اهل بيت (ع) نقل شده، و ما- ان شاء اللَّه تعالى- در تفسير سوره يوسف توضيح آن را خواهيم داد.

و اما در اين زمينه كه رؤياى صالحه، جزئى از چهل و شش جزء نبوت است روايات بسيارى از طرق اهل سنت وارد شده كه جمعى از صحابه مانند ابى هريره، عبادة بن صامت، ابى سعيد خدرى و ابى رزين آنها را روايت كرده‌اند. انس، ابو قتاده و عايشه نيز آنها را از آن جناب نقل كرده‌اند ولى در نقل اين سه نفر همانطور كه قبلا گذشت عدد چهل و شش نيامده.

[1] ( 1 و 2) الدر المنثور، ج 3، ص 312.

[2] ( 1 و 2) الدر المنثور، ج 3، ص 312.

[3] الدر المنثور، ج 3، ص 313.