تاریخ 6/8/57

بیانات امام خمینى در مورد سیاسى - عبادى احکام اسلام و کیفیت حکومت اسلامى

مراتب و اختصاصاتى که انسان را از حیوانات ممتاز مى‌سازد

بسم الله الرحمن الرحیم

...انسان را به همه ابعادى که از براى انسان هست. انسان، خود انسان عبارت از این صورت ظاهر که مى‌خورد و مى‌آشامد و - عرض مى‌کنم که - سایر کارهایى که سایر حیوانات هم انجام مى‌دهند اینقدر نیست، با سایر حیوانات فرق‌ها دارد. این مقدارى که مى‌بینید که انسان در عالم طبیعت زندگانى مى‌کند سایر حیوانات هم، سایر موجودات طبیعى هم، همه در این عالم طبیعت، آنهایى که زندگى حیوانى دارند، زندگانى حیوانى مى‌کنند و با انسان مشترکند و آنهایى که زندگیشان نباتى و کمتر از اوست هم این زندگانى را دارند. در میان همه موجوداتى که در این طبیعت موجود هستند انسان اختصاصاتى دارد که سایر موجودات ندارند - انسان - یک مرتبه باطن، یک مرتبه عقلیت، یک مرتبه بالاتر از مرتبه عقل در انسان به قوه هست، از اول در سرشت انسان هست که این انسان از عالم طبیعت سیر بکند تا برسد به آنجایى که وهم ماها نمى‌تواند برسد و همه اینها محتاج به تربیت است. همانطورى که تربیت‌هاى مناسب با طبیعت هست، تربیت‌هاى مناسب با مراتب دیگرش هم هست که بعضى‌هایش را بشر مى‌تواند مطلع بشود و بعضى‌هایش را و بیشترش را بشر نمى‌تواند مطلع بشود. اطلاع را خداى تبارک و تعالى دارد و بعث انبیاء براى این است که این بشر این چیزهایى را که اطلاع ندارد، این مراتب از انسانیت را که خود بشر مطلع نیست و کیفیت تربیت را تا اطلاع بر خود درد و دوا نباشد نمى‌شود معالجه کرد - انبیاء آمدند تا این انسان را به آن مراتبى که کسان دیگر، علماى طبیعت نمى‌توانند این مراتب را اطلاع پیدا کنند و تربیت کنند انسان را، این مراتب را تربیت بدهند و نمو و مورد ارتقاء بدهند. تمام علماى طبیعت به هر مرتبه‌اى که برسند، آخر ادارکاتشان، این مراتب ادراکات همین خصوصیات عالم طبیعت است. از عالم طبیعت به ماوراى این عالم طبیعت که آن عالم با این عالم در موجودیت شبیه‌اند والا در مرتبه وجود، آنجا خیلى بالاتر از اینجاست و ما الان خواب هستیم و آنجا را الان با این چشم طبیعى نمى‌توانیم ببینیم چون انسان قابلیت این را دارد که تربیت بشود و آن مراتب مافوق طبیعت را هم پیدا بکند و کسى نیست که به انسان این نحو تربیت را بکند، خداى تبارک و تعالى انبیاء را مامور فرمودند که اینها بیایند و تربیت کنند این انسان را که برسد به آن مراتب مافوق طبیعت و هر چیزى که در آن قابلیت هست فعلیت پیدا بکند و تربیت یک تربیت الهى بشود.