نام کتاب : آشنایی با قرآن 7 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 127
میان باشد و هم پای یک عمل اختیاری ، تا انسان در مقابل آن عمل اختیاری
طرف مقابل را حمد کند . در تعریف حمد گفتهاند : " هوالثنا باللسان
علیالجمیل الاختیاری " و حرف درستی هم هست .
" « له الحمد »" یعنی حمد منحصرا از آن اوست . این همان مفاد "
« الحمد لله ربالعالمین »" است که ما در نمازها میخوانیم. گفتهاند در
" « الحمد لله »" لام ، لام اختصاص است . " « الحمد لله »" یعنی
جنس حمد اختصاص به خدا دارد . این معنایش چیست ؟ آیا غیرخدا را نباید
حمد کرد؟ پاسخ این است که هم غیرخدا را باید حمد کرد و شکر کرد و هم غیر
خدا را نباید حمد کرد و شکر کرد. اما غیرخدا را باید حمد کرد و باید شکر
کرد چرا که وقتی انسانی به انسانی دیگر انعام و خدمت میکند وظیفه ایجاب
میکند که از او تشکر کند . " « من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق »".
اما در عین حال انسان باید بداند که هر انعامی از ناحیه هر کس به او
برسد به هر نسبت که به آن شخص ارتباط دارد بیش از آن به خدا ارتباط
دارد ، یعنی شما در همان حال که از کسی که به شما خدمت کرده تشکر میکنید
و یا او را حمد میکنید در همان حال هم بگویید : " الحمدلله " ، حمد از
آن خداست ، چون آن فرد ، هم خودش و هم فکر و ارادهاش و هرچه که
بخواهید بگویید باز مال خداست و فعل خداست و همهچیز در نهایت امر به
خدا برمیگردد . ولی به این نکته باید توجه کرد که بازگشت همه چیز به خدا
معنایش نفی [ سببیت ] انسانهای دیگر و نفی هیچ سبب دیگری نیست و این
یک مساله بسیار دقیقی است . در عیناینکه هر چیزی به سبب خود بستگی
دارد ، به خدا بستگی دارد نه اینکه به سبب خودش بستگی ندارد . این است
که بین مساله " اعتماد به نفس " و " اعتماد به خدا " تضادی نیست و
بین مساله حمد و سپاس یک مخلوق و حمد و سپاس خدا تضادی نیست .
شنیدم یک فیلم کمونیستی چینی در یکی از دانشگاهها نمایش
نام کتاب : آشنایی با قرآن 7 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 127