نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 77
درس دهم
تناقض عکس
در میان احکام قضایا ، آن که از همه مهمتر است و در همه جا به کار
میآید اصل تناقض است . ما قبلا گفتیم که اگر دو قضیه از لحاظ موضوع و
محمول وحدت داشته باشند اما از لحاظ کم و کیف یعنی از لحاظ کلیت و
جزئیت ، و ایجاب و سلب با یکدیگر اختلاف داشته باشند ، رابطه این دو
قضیه رابطه تناقض است و این دو قضیه را متناقضین مینامند .
و هم گفتیم که حکم متناقضین اینست که از صدق هر یک کذب دیگری لازم
میآید و از کذب هر یک صدق دیگری لازم میآید . به عبارت دیگر : هم
اجتماع نقیضین و هم ارتفاع نقیضین محال است .
بنابر بیان فوق ، موجبه کلیه و سالبه جزئیه نقیض یکدیگرند و سالبه
کلیه و موجبه جزئیه نیز نقیض یکدیگرند .
در تناقض علاوه بر وحدت موضوع و محمول ، چند وحدت دیگر هم شرط است :
وحدت در زمان ، وحدت در مکان ، وحدت در شرط ،
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 77