نام کتاب : انسان و سرنوشت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 43
آثار شوم
بدون شک مسلک جبر آن طور که اشاعره گفتهاند که بکلی بشر را فاقد
اختیار و آزادی میدانند آثار سوء اجتماعی زیادی دارد ، مانند میکرب فلج
، روح و اراده را فلج میکند . این عقیده است که دست تطاول زورگویان را
درازتر و دست انتقام و دادخواهی زورشنوها را بستهتر میکند . آن کس که
مقامی را غصب کرده و یا مال و ثروت عمومی را ضبط نموده است دم از
موهبتهای الهی میزند و به عنوان اینکه هر چه به هر کس داده میشود
خدادادی است و خداست که به منعم دریا دریا نعمت و به مفلس کشتی کشتی
محنت ارزانی فرموده است ، بهترین سند برای حقانیت و مشروعیت آنچه
تصاحب کرده ارائه میدهد ، و آن که از مواهب الهی محروم مانده به خود حق
نمیدهد که اعتراض کند ، زیرا فکر میکند این اعتراض ، اعتراض به "
قسمت " و تقدیر الهی است و در مقابل قسمت و تقدیر الهی باید صابر بود
، سهل است ، باید راضی و شاکر بود . ظالم و ستمگر از اعمال جابرانه خود
به بهانه سرنوشت و قضا و قدر رفع مسؤولیت میکند ، زیرا او دست حق است
و دست حق سزاوار طعن و دق نیست ، و به همین دلیل مظلوم و ستمکش نیز
آنچه از دست ستمگر میکشد تحمل میکند ، زیرا فکر میکند آنچه بر او وارد
میشود مستقیما و بلاواسطه از طرف خداست و با خود میگوید مبارزه با ظلم و
ستمگری هم بیهوده است ، زیرا پنجه با پنجه قضا افکندن است ، و هم ضد
اخلاق است ، زیرا منافی مقام رضا و تسلیم است .
معتقد به جبر ، چون رابطه سببی و مسببی را در اشیاء ،
نام کتاب : انسان و سرنوشت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 43