نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 269
اسلام واقعی و اسلام منطقهای
ما معمولا وقتی میگوییم فلان کس مسلمان است یا مسلمان نیست نظر به
واقعیت مطلب نداریم . از نظر جغرافیایی ، کسانی را که در یک منطقه
زندگی میکنند و به حکم تقلید و وراثت از پدران و مادران ، مسلمانند ،
مسلمان مینامیم و کسانی دیگر را که در شرایط دیگر زیستهاند و به حکم
تقلید از پدران و مادران ، وابسته به دینی دیگر هستند ، یا اصلا بیدینند ،
غیر مسلمان مینامیم .
باید دانست این جهت ارزش زیادی ندارد ، نه در جنبه مسلمان بودن و نه
در جنبه نامسلمان بودن و کافر بودن . بسیاری از ماها مسلمان تقلیدی و
جغرافیایی هستیم ، به این دلیل مسلمان هستیم که پدر و مادرمان مسلمان
بودهاند و در منطقهای به دنیا آمده و بزرگ شدهایم که مردم آن مسلمان
بودهاند . آنچه از نظر واقع با ارزش است اسلام واقعی است و آن این است
که شخص قلبا در مقابل حقیقت تسلیم باشد ، در دل را به روی حقیقت گشوده
باشد تا آنچه که حق است بپذیرد و عمل کند و اسلامی که پذیرفته است بر
اساس تحقیق و کاوش از یک طرف ، و تسلیم و بی تعصبی از طرف دیگر باشد
.
اگر کسی دارای صفت تسلیم باشد و به عللی حقیقت اسلام بر او مکتوم
مانده باشد و او در این باره بی تقصیر باشد ، هرگز خداوند او را معذب
نمیسازد ، او اهل نجات از دوزخ است . خدای متعال میفرماید :
« و ما کنا معذبین حتی نبعث رسولا »[1] .
" ما چنین نیستیم که رسول نفرستاده ( حجت تمام نشده ) بشر را معذب
کنیم " .
یعنی محال است که خدای کریم حکیم کسی را که حجت بر او تمام نشده است
عذاب کند . اصولیین مفاد این آیه را که تأیید حکم عقل است " قبح عقاب
بلا بیان " اصطلاح کردهاند ، میگویند تا خدای متعال حقیقتی را برای بندهای
آشکار نکرده باشد زشت است که او را عذاب کند .
برای نشان دادن این حقیقت که ممکن است افرادی یافت شوند که دارای
روح
[1] اسراء / . 15
نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 269