عدل الهی - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 141

بخشی از موجودات جهان نیست و نابود شود ، از نظر سایر اجزاء جهان ، امری ممکن است ؟ یا اجزاء جهان همه با یکدیگر به نوعی وابسته و پیوسته‌اند ؟ در جلد پنجم " اصول فلسفه و روش رئالیسم " درباره این مطلب بحث‌ کرده‌ایم . اینجا همین قدر می‌گوییم که از قدیم ترین دوران تاریخ فلسفه ، این مطلب مورد توجه بوده است . ارسطو طرفدار وحدت اندامواری عالم است‌ . در جهان اسلام همواره این اصل تأیید شده است . میرفندرسکی ، حکیم و عارف معروف عهد صفوی با زبان شعر چنین می‌گوید :

حق ، جان جهان است و جهان همچو بدن

اصناف ملائک چو قوای این تن

افلاک و عناصر و موالید ، اعضاء

توحید همین است و دگرها همه فن

هگل ، فیلسوف مشهور آلمان ، در فلسفه خود این اصل را مورد توجه قرار داده است . ماتریالیسم دیالکتیک مارکس و انگلس که سخت متأثر از فلسفه و منطق هگل است ، این اصل را به نام اصل " تأثیر متقابل " پذیرفته است . ما فعلا نمی‌توانیم به تفصیل وارد این بحث شویم . البته همه کسانی که از رابطه انداموارگی و همبستگی و پیوستگی اجزاء جهان سخن گفته‌اند در یک سطح‌ سخن نگفته‌اند . آنچه منظور ما از این اصل است ، این است که جهان ، یک واحد تجزیه‌ ناپذیر است ، یعنی رابطه اجزاء جهان به این شکل نیست که بتوان فرض کرد که قسمتهایی از آن قابل حذف و قسمتهایی قابل ابقاء باشد . حذف بعضی ، مستلزم بلکه عین حذف همه اجزاء است ، همچنانکه ابقاء بعضی ، عین ابقاء همه است . علیهذا نه تنها عدمها از وجودها ، و وجودهای اضافی و نسبی از وجودهای‌ حقیقی تفکیک ناپذیرند ، خود وجودهای حقیقی نیز از یکدیگر تفکیک‌ ناپذیرند . پس شرور ، علاوه بر دو جهت فوق الذکر و صرف نظر از آن دو جهت نیز از خیرات

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 141

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست