نام کتاب : نظری به نظام اقتصادی اسلام نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 163
فردی را به هیچ نحو صحیح ندانیم و یا عملا وجود نداشته باشد ، بحث از
ارث بلا موضوع است . لهذا این دو بحث بهتر است توأم با یکدیگر تحت
عنوان مالکیت وارث ذکر شود .
لازمه نفی مالکیت فردی ، نفی ارث هست ، اما لازمه قبول مالکیت فردی ،
قبول ارث نیست ، زیرا ممکن است کسی مالکیت را از نظر اولویت طبیعی
میان کارگر و کار بپذیرد و غیر از کار ، موجبی برای مالکیت قائل نباشد ،
و علیهذا ارث را از لحاظ قطع رابطه میان کار و مالکیت رد کند .
سوسیالیستها مخالف مالکیت اموری که با کار شخصی تولید شده باشد نیستند
، ولی اغلب مخالف ارث میباشند ، کما این که ممکن است کسی طرفدار
سرمایهداری ، ولی مخالف ارث باشد ، هر چند هنوز اطلاع نداریم همچو شخصی
در دنیا وجود داشته است یا وجود دارد . اما ملازمهای میان سرمایهداری ،
یعنی مالکیت ابزار تولید ، و قبول ارث نیست ، زیرا هر کدام از این دو
- سرمایهداری و ارث - ملاک و مبنای جداگانه دارند . سوسیالیستها مدعی
هستند که ارث بزرگترین مظهر بی عدالتی و بزرگترین عامل وجود سرمایهداری
است ، بدون ارث ، سرمایهداری امکان پذیر نیست . این نظر البته صحیح
نیست ، به دلیل این که تاریخ نشان میدهد سرمایهداران زیادی را که از پدر
و مادر فقیر به دنیا آمدهاند و تدریجا ثروت کلانی که از نظر سرمایهدار
مشروع است به چنگ آوردهاند . به هر حال لازمه پذیرفتن سرمایهداری ،
پذیرفتن ارث نیست ، کما این که لازمه پذیرفتن مالکیت و ارث ، پذیرفتن
سرمایهداری ، یعنی مالکیت ابزار تولید ، خواه وسائل طبیعی ، یعنی زمین و
آب ، و خواه وسائل مصنوعی ، یعنی ماشینهای تولید ، نیست .
. 4 طرفداران ارث ، به نقل فلیسین شاله در جزوه
نام کتاب : نظری به نظام اقتصادی اسلام نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 163