خَطَرٍ عَظِيمٍ» [1] كه خطر عظيم همان خطر هواى نفس است.

3- «حصائد» جمع «حصيدة» و به معناى چيزى است كه از درو شدن به دست مى‌آيد. زبان به يك داس تشبيه شده كه چيزهايى را درو مى‌كند. گناهان زبان داخل در هواى نفس است ولى چرا در روايت جداگانه ذكر شده است؟

گناهان زبان هم از قبيل هواى نفس است و جدا شدن آن در كلام امام به جهت اهمّيّت آن است؛ به اين معنا كه گناهان زبان گناهانى است كه ابزار و وسليه خاصّى نمى‌خواهد و شب و روز و در همه حال در اختيار انسان است. خطر اين گناهان خيلى بيشتر است و حدود سى گناه كبيره از زبان صادر مى‌شود. هيچ گناهى مانند گناه زبان نيست، هيچ گناهى در نظر مردم كم اهمّيّت‌تر از گناه زبان نيست و از همه خطرناكتر اين كه هميشه در اختيار انسان است و قبح آن از بين رفته است.

در روايت آمده است كه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله در مورد زبان و خطرات زبان صحبت مى‌كرد، عربى عامّى گفت:

«أَفَنُؤَاخِذُ بِمَا نَتَكَلَّمُ؟ پيامبر در جواب فرمود:

وَ هَلْ تَكُبُّ النَّاسَ عَلَى مَنَاخِرِهُمْ فِى النَّارِ إلَّاحَصَائِدُ ألْسِنَتِهِمْ؛

تو مى‌گويى سخنان ما جزء اعمالى است كه مورد مؤاخذه قرار مى‌گيرد، من مى‌گويم بيشترين عامل دوزخى شدن كه به رو انسان‌ها را در جهنّم مى‌اندازد، گناهان زبان است». [2]

[1] شرح رضى على الكافيه، ج 2، ص 129.

[2] مستدرك الوسائل، ج 9، ص 32.