«عفيف» در اين جا فقط به معناى چشم‌پوشى از لذّت جنسى نيست، بلكه معناى آن وسيع است و چشم‌پوشى از هر گناهى را عفّت مى‌گويند. به عنوان مثال تمام وسايل گناه براى حضرت يوسف عليه السلام فراهم بود ولى چشم‌پوشى كرد و دو جمله گفت:

«قَالَ رَبِّ السَّجْنُ أَحَبَّ إِلَىَّ مِمَّا يَدْعُونَنِى إِلَيْهِ وَ إِلَّا تَصْرِفْ عَنِّى كَيْدَهُنَّ أَصْبُ إِلَيْهِنَّ وَ أَكُنْ مِّنَ الْجَاهِلِينَ؛ (يوسف) گفت: پرودگارا زندان نزد من محبوبتر است از آنچه اين‌ها مرا بسوى آن مى‌خوانند و اگر مكر و نيرنگ آنها را از من بازنگردانى به سوى آنان متمايل خواهم شد و از جاهلان خواهم بود». [1]

و يا آسيه همسر فرعون، تمام امكانات در اختيارش بود و مى‌توانست مشرك باشد و در كنار فرعون زندگى كند ولى چشم پوشى كرد، «إذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِى عِنْدَكَ بَيْتاً فِى الجَنَّةِ وَ نَجِّنِى مِنْ فِرْعَونَ وَ عَمَلِهِ‌؛ در آن هنگام كه گفت: پروردگارا، خانه‌اى براى من نزد خودت در بهشت بساز و مرا از فرعون و كار او نجات ده» [2]، چنين انسانهايى داراى مقام شهيد هستند.

دليل اين كه اين افراد داراى مقام شهيد هستند روشن است، چون ما مى‌گوييم «جهاد اكبر»، جهاد با نفس است و كسى كه در ميدان جهاد اكبر باشد مانند كسى است كه در ميدان «جهاد اصغر» بوده، بلكه بالاتر از آن است.

[1] سوره يوسف، آيه 33.

[2] سوره تحريم، آيه 11.