كه احكام خاصّى دارد، به طورى كه اگر در بيرون معركه باشد بعضى از آن احكام را ندارد ولو شهيد است.

ولى معناى ديگرى هم دارد كه مطابق آن، مفهوم وسيعى پيدا مى‌كند؛ يعنى هر كسى كه در راه انجام وظيفه الهى بميرد، شهيد است، به عنوان مثال:

«مَنْ قُتِلَ دُونَ مَالِهِ فَهُوَ شَهِيدٌ

؛ كسى كه در دفاع از اموالش كشته شود شهيد است» [1] و

«مَنْ مَاتَ مِنْكُمْ عَلَى فِرَاشِهِ وَ هُوَ عَلَى‌

مَعْرِفَةِ حقٍّ مِنْ رَبِّهِ وَ حَقِّ رَسُولِهِ وَ أهْلِ بَيْتِهِ مَاتَ شَهِيداً؛

هر كسى از شما در راه دفاع از ناموس خود كشته شود، در حالى كه حقّ پروردگار، رسول خدا و اهل بيت عليهم السلام را بشناسد، شهيد از دنيا رفته است» [2] و

«مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله مَاتَ شَهِيداً

؛ كسى كه بر دوستى آل‌پيامبر صلى الله عليه و آله از دنيا برود شهيد است» [3] چون در راه وظيفه يعنى حبّ توأم با عمل مرده است، پس معناى شهادت وسيع و گسترده شده، بنابراين شهادت مفهوم جامعى دارد.

مطابق اين بيان، حضرت على عليه السلام مى‌فرمايد كسى كه در راه خدا شهيد و به خون خود آغشته مى‌شود، از كسى كه قادر بر گناه است ولى به خاطر خدا از آن چشم مى‌پوشد بالاتر نيست، بنابراين هر روز انسان مى‌تواند ثواب شهيد را داشته باشد.

[1] وسائل الشيعه، ج 11، ص 35.

[2] وسائل الشيعه، ج 11، ص 40.

[3] بحار الأنوار، ج 23، ص 233.