پيام‌هاى آيه‌

1- مجازات رباخواران در دنيا و آخرت‌

در بين مفسّران گفتگوست كه آيا اين تشبيهى كه قرآن درباره رباخواران بيان فرموده، مربوط به سرنوشت آنها در دنياست؟ يا يك نوع مجازات و عذاب اخروى است.

از روايات اسلامى استفاده مى‌شود كه اين نوع سرنوشت متعلّق به هر دو جهان است. در تفسير «نور الثقلين» روايتى از امام صادق عليه السلام نقل شده كه حضرت فرمودند: «آكِلُ الرِّبا لايَخْرُجُ مِنَ الدُّنيا حَتّى يَتَخَبَّطَهُ الشَّيْطانُ» رباخوار در همين دنيا به سرنوشت ديوانه گرفتار خواهد شد! [1]

در روايت ديگرى از حضرت رسول اكرم صلى الله عليه و آله نقل شده است كه آن حضرت در شبى كه به معراج‌ [2] رفتند، عدّه‌اى را ديدند كه با شكمهاى بزرگ به زحمت بر مى‌خيزند و چند قدمى را بطور غير متعادل راه مى‌روند و به زمين مى‌خورند؛ دوباره برمى‌خيزند و همچنان مى‌افتند و اين حالت مدام تكرار مى‌شود. آن گاه حضرت از جبرئيل پرسيدند: اينها چه كسانى هستند؟ جبرئيل امين عرض كرد: يا رسول اللّه! اينها رباخوارانند. [3]

نسبت جنون به شيطان‌

چرا در آيه مَثَل جنون به شيطان نسبت داده شده است؟

آنچه از ظاهر آيه استفاده مى‌گردد اين است كه سبب جنون و ديوانگى، شيطان‌

[1]- نور الثقلين، جلد 1، صفحه 291.

[2]- مسأله «معراج» يكى از عقايد مسلّم مسلمانان است و حضرت رسول صلى الله عليه و آله نه يك بار، بلكه‌بارها به معراج رفتند. براى توضيح بيشتر به تفسير نمونه، جلد 12، صفحات 7، 8، 11، 14، 15، 16، 17، 18؛ و جلد 22، صفحه 501 تا 570، ر. ك. ذكر اين مطلب لازم است كه بهشت و جهنّمى را كه حضرت در اين سفر مشاهده كردند، بهشت و جهنّم برزخى است.

[3]- وسائل الشّيعه، جلد 12، ابواب الرّبا، باب اوّل، حديث 16.