رباخوارى در جامعه گسترده گردد، با گذشت زمان، ثروت در نزد آنان اندوخته مى‌شود و ديگران به خاك سياه مى‌نشينند.

«فَمَنْ جائَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهى‌ فَلَهُ ما سَلَفَ وَ امْرُهُ الَى اللّه» در بيان اين حكم، نخست خداوند عدّه‌اى را مشمول رحمت خود قرار مى‌دهد و كسانى را كه قبل از حكم حرمت ربا به اين عمل زشت آلوده بودند، مورد عفو و بخشش خود قرار داده، مى‌فرمايد: «كسانى كه موعظه الهى را درباره حرمت ربا شنيده‌اند و از رباخوارى خوددارى كنند، برگذشته خود خوفى نداشته باشند زيرا خداوند گناه گذشته آنان را مى‌بخشد.

بنابراين، كسانى كه در هنگام نزول آيه و بيان حكم با مردم قراردادهاى ربوى داشتند، تنها مالك سرمايه خود هستند و حقّ دريافت ربا را ندارند.

«وَ مَنْ عادَ فَاولئِكَ اصْحابُ النّارِهُمْ فيها خالِدُونَ» خداوند در اين قسمت از آيه، رباخواران را مورد تهديد قرار داده، مى‌فرمايد: اگر رباخواران بعد از نزول آيه باز به كار زشت خود ادامه دهند و دست از اين گناه بزرگ- كه در روايات فراوانى اين عمل همچون عمل منافى عفّت با محارم شمرده شده است‌ [1]- برندارند، جهنّم در انتظار آنهاست و هميشه در جهنّم خواهند ماند.

سؤال: خلود و جاودانگى در جهنّم مخصوص كفّار است؛ در حالى كه برخى از رباخواران مسلمان هستند، پس خلود در مورد آنها به چه معناست؟

پاسخ، يكى از تفسيرهايى كه در اين زمينه گفته شده، اين است كه رباخواران به سبب عمل زشتشان بى‌ايمان از دنيا مى‌روند و روشن است كه شخص بى‌ايمان جاودانه در جهنّم خواهد ماند. [2]

[1]- در روايات متعدّدى رباخوارى به زنا تشبيه شده است، براى آگاهى بيشتر به كتاب وسائل‌الشّيعه، جلد 12، روايات 1، 5، 6، 18، 19، 21، 22 باب يكم از ابواب الرّبا ر. ك.

[2]- احتمال ديگر آن است كه منظور از خلود، زمان طولانى است نه جاودانگى در جهنّم.