اعمالشان را دريافت نموده، و فرياد مى‌زنند كه‌اى كاش هرگز پرونده اعمالمان را نديده، و شاهد اين رسوايى نبوديم. اى كاش خاك بوديم و آفريده نمى‌شديم و چنين روزى را نمى‌ديديم. حقيقتاً روز قيامت روز بزرگى است‌ «إِنَّهَا لَإِحْدَى الْكُبَرِ* نَذِيراً لِّلْبَشَرِ» روز قيامت براى انذار انسانهاست. آرى آن روز هم نذير است و هم بشير؛ براى مجرمان و بدكاران و معصيت‌كاران نذير است و براى نيكوكاران و محسنين و مطيعان بشير.

تناسب قسم (نور و ظلمت) با مقسم له (انذار و تبشير) بسيار جالب است.

همان‌گونه كه نور و ظلمت از نعمتهاى الهى به شمار مى‌رود، بشارت وانذار نيز جزء نعمتهاى الهى است. حسّ «جلب منفعت» و «دفع مضرّت» در درون انسان وجود دارد، و اين احساس ذاتى و فطرى است. خداوند متعال از اهرم دفع ضرر استفاده مى‌كند تا انسان را از دوزخ و عذاب الهى برهاند، و از اهرم جلب منفعت براى رساندن وى به بهشت و نعمتهاى بى‌بديل آن استفاده مى‌كند. آرى! خداوند متعال با استفاده از دو اهرم جلب منفعت و دفع ضرر، و براى رساندن بشر به درجات بالاى قرب الى اللَّه، او را انذار و تبشير مى‌كند.

جالب اينكه انذار و تبشير درباره همه انسانها حتّى پيامبران و امامان اعمال مى‌گردد. پيامبران و اوليا نيز از تخلّف فرمان الهى بيمناكند، لهذا آنها را انذار مى‌كند.

آنان ممكن است بوسيله ترك اولى‌ مورد عتاب و عقاب پروردگار قرار گيرند، همان‌گونه كه حضرت آدم عليه السلام بر اثر ترك اولى‌ از بهشت اخراج شد، و حضرت يونس عليه السلام بخاطر اين كار گرفتار زندان شكم ماهى گرديد، و حضرت يعقوب عليه السلام مبتلا به فراق يوسف عليه السلام گشت. بنابراين، پيامبران نيز نيازمند انذارند، تا گرفتار ترك اولى‌ نشوند.

ترك اولى‌ چيست؟

ترك اولى‌ گناه نيست، و گاه مكروه و مباح هم نمى‌باشد؛ بلكه مستحب است.