مى‌رود. ماه دوبار در شبانه روز جذر و مدّ دارد. جاذبه ماه كه باعث مدّ آب دريا مى‌شود آب را به سمت بالا مى‌كشد، وقتى كه آب به سمت بالا آمد آب شيرين از مسيرى كه آمده بود، باز مى‌گردد و به نخلستانها سرازير مى‌گردد، و تمام درختان را سيراب مى‌كند. و هنگامى كه جذر آب دريا شروع مى‌شود دوباره آبها به دريا باز مى‌گردد. در هر شبانه روز دوبار اين عمليّات آبرسانى تكرار مى‌گردد، و نخلها كاملًا سيراب مى‌شود. راستى چه كسى باور مى‌كند كه يك كره آسمانى كار هزاران هزار باغبان ورزيده و تلمبه‌هاى آبى قوى را انجام دهد؟! اينجاست كه امام سجاد عليه السلام مى‌فرمايد:

«وَ جَعَلَكَ آيَةً مِنْ آياتِ مُلْكِهِ، وَ عَلامَةً مِنْ عَلاماتِ سُلْطانِهِ‌»

. آنچه گفته شد فقط سه نمونه از آثار و بركات كره ماه است كه خداوند در اين سوره به آن قسم ياد كرده، والبتّه منحصر به آن نيست.

سوگند دوم: قسم به شب‌

شب نيز آثار و بركاتى دارد و منشأ نعمتهايى است؛ لهذا خداوند به آن قسم ياد كرده است. از ميان بركات شب به دو نمونه آن قناعت مى‌كنيم:

1. شب سبب تعديل حرارت‌

اگر شب نبود و آفتاب سه روز پشت سر هم مى‌تابيد همه چيز آتش مى‌گرفت.

همان‌گونه كه اگر روز نبود و شبها پى در پى و متّصل به هم بود، سرما امكان زندگى را از بشر مى‌گرفت. روز كره ماه به اندازه 14 شبانه روز كره زمين است و شب آن هم به همين مقدار، و لهذا اگر كسى در وسط روزِ كره ماه بر آن فرود آيد، حرارت و گرما او را ذوب مى‌كند. همان‌گونه كه اگر در نيمه شب وارد كره ماه شود، سرما او را از پاى در مى‌آورد.

بنابراين شب، حرارت كره زمين را تعديل نموده و آن را از خطر آتش گرفتگى و سوختن حفظ مى‌كند، و اين از بركات مهمّ شب است.