داشته‌اند!

مشاهده وضع بيابانگردان و قبايل خانه‌بدوش كه اجتماع آنها بسيار محدود و كوچك است و تماس آنان با ديگران كمتر صورت مى‌گيرد، دليل خوبى است بر اينكه اگر روزى انسان، اجتماع را از دست بدهد به چه صورت درخواهد آمد!

اين قرائن و قرائن فراوان ديگر گفته جامعه شناسان را كه گفته‌اند:

«اجتماع قبل از فرد است» بخوبى تأييد مى‌كند، البته فرد به عنوان يك «موجود زنده» ممكن است قبل از اجتماع باشد، ولى بعنوان يك «انسان» قبل از اجتماع نخواهد بود.

و نيز به همين دليل هر قدر روابط اجتماعى بشر توسعه پيدا مى‌كند تمدن او- هرچند در جنبه‌هاى خاصى- بصورت پيشرفته‌ترى درمى‌آيد.

سهولت وسائل ارتباطى در دنياى كنونى كه موجب نزديكى و تماس هرچه بيشتر افراد شده يكى از علل اصلى بوجود آمدن تمدن فعلى است، و نيز مقياسى براى سنجش ميزان تمدن در كشورهاى مختلف جهان محسوب مى‌گردد.

امتيازات زندگى اجتماعى انسان‌

البته زندگى اجتماعى منحصر به انسان نيست، زيرا در ميان حشرات يك دسته را بعنوان «حشرات اجتماعى» مانند زنبوران عسل و موريانه مى‌شناسيم كه از زندگى اجتماعى آبرومندانه قابل ملاحظه‌اى برخوردارند، و در ميان پرندگان نيز يك دسته بعنوان «پرندگان اجتماعى»