صرفه‌جويى‌ها- كمك مى‌كند.

گاه تعطيلى كارخانه‌اى و واردات فرآورده‌هاى آن از خارج با قيمت ارزان، هر چند سبب بيكارى جمع كثيرى از مردم مى‌شود؛ ولى از نظر اقتصادى به صرفه است و در سطح كلان گاه يك نوع سياستگذارى اقتصادى سبب رشد درآمد سرانه مى‌شود؛ ولى فقر و نابرابرى را از بين نمى‌برد و گاه بر آن مى‌افزايد.

البته اين گروه معتقدند سرانجام اين حركت اثرش را در دراز مدّت خواهد گذاشت و كشورى غنى و ثروتمند و رشد يافته خواهيم داشت كه از ره آورد آن، همگان بهره‌مند خواهند شد؛ ولى در كوتاه مدت چاره‌اى جز قربانى شدن گروهى از مردم نيست و در واقع لازم است، براى مدّتى اين ظلم را بپذيريم، تا پس از رشد كشور به عدالت بينديشيم. [1]

اين نسخه‌اى است كه جهان سرمايه‌دارى و بانك‌هاى وام دهنده وابسته به اين جريان‌ها، براى كشورهاى جهان سوم ودر حال توسعه مى‌پيچند.

نقد و بررسى:

اوّلًا، اسلام براى عدالت ارزش فراوانى قائل است. عدالت از اصول راهبردى اسلام است و اسلام اجازه نمى‌دهد با هيچ بهانه‌اى ناديده گرفته شود و در پاى هيچ منفعتى قربانى گردد.

قرآن به طور صريح به اقامه قسط و عدل دستور مى‌دهد: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ» [2] وبه عدل و دادگرى امر مى‌كند: «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ». [3]

همچنين قرآن اقامه قسط و عدل را از اهداف بعثت انبيا مى‌شمرد: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمْ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» [4] و رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد:

«ما من أمير عَشَرةٍ إلّاأتى اللَّه عزّوجلّ مغلولًا يوم القيامة لايطلقه إلّاالعدل‌

؛ هر كس بر ده نفر فرمانروايى كند در روز قيامت در حالى كه با غل و زنجير بسته شده، وارد مى‌شود و جز عدالتى كه پيشه ساخته او را آزاد نمى‌كند». [5] و فرمود:

«إتّقوا

الظّلم فانّ الظّلم ظلمات يوم القيامة». [6]

در كلام اميرمؤمنان على عليه السلام عدالت اساس قوام عالم معرّفى شده:

«ألعدل أساس به قوام العالم» [7]

و قوى‌ترين بنيان و اساس دانسته شده است:

«ألعدل أقوى أساس‌». [8]

در سياست و ملك دارى نيز بهترين سياست عدل‌پيشگى است:

«ألعدل أفضل السّياستَيْن» [9]

و اصلاح رعيت در پناه عدالت به حساب آمده:

«بالعدل تصلح الرعيّة» [10]

و آبادانى شهرها با عدالت‌

[1]. براى آگاهى از اين بحث، ر. ك: اسلام و چالش اقتصادى، نوشته محمد عمر چپرا، ترجمه سيد حسين ميرمعزّى و ...، ص 240-/ 246.

[2]. نساء، آيه 135.

[3]. نحل، آيه 90.

[4]. حديد، آيه 25.

[5]. مسند احمد، ج 5، ص 284.

[6]. همان.

[7]. بحارالانوار، ج 75، ص 83، ح 87.

[8]. مستدرك الوسائل، ج 11، ص 318.

[9]. غررالحكم، ح 7732.

[10]. همان، ح 7759.