جبران كند.
***
در آيه بعد، به مسلمانان هشدار مىدهد مواظب باشند علاقه به امور مادّى و منافع زودگذر شخصى پرده بر چشم و گوش آنها نيفكند و مرتكب خيانتهائى شوند كه سرنوشت جامعه آنها را به خطر مىافكند مىگويد: «بدانيد اموال و اولاد شما وسيله آزمايش و امتحان شما هستند» «وَ اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ».
«فِتْنَة»- همان طور كه سابقاً هم اشاره كرديم- در اين گونه موارد به معناى وسيله آزمايش است و در حقيقت مهمترين وسيله آزمون ايمان و كفر، شخصيت و فقدان شخصيت، و ميزان ارزش انسانى اشخاص، همين دو موضوع است.
چگونگى به دست آوردن اموال، چگونگى خرج كردن آنها، طرز نگاهدارى آن، و ميزان دلبستگى و علاقه به آن، همگى ميدانهاى آزمايش بشر است.
بسيارند كسانى كه از نظر عبادات معمولى و تظاهر به دين و مذهب، و حتى گاهى از نظر انجام مستحبات، بسيار سخت گيرند و وفا دارند، اما به هنگامى كه پاى يك مسأله مالى به ميان مىآيد، همه چيز كنار مىرود و تمام قوانين الهى، مسائل انسانى، و حق و عدالت، به دست فراموشى سپرده مىشود.
در مورد فرزندان، كه ميوههاى قلب انسان و شكوفههاى حيات او هستند نيز غالباً چنين است.
بسيارى از كسانى كه به ظاهر پاىبند به امور دينى، مسائل انسانى و اخلاقى هستند را مىبينيم به هنگامى كه پاى فرزندشان به ميان مىآيد گوئى پردهاى بر