كند) به خود زيان رسانيده است، و خداوند از آنان بى نياز است.
اى على! كسى كه حج را به تأخير بياندازد تا اين كه از دنيا برود خداوند او را در قيامت يهودى يا نصرانى محشور مىكند». «1»
ديگر اين كه: انجام اين فريضه مهم الهى مانند همه فرائض و برنامههاى دينى به سود مردم و براى تربيت آنها است و هيچگونه نفعى براى خداوند- كه از همگان بى نياز است- نخواهد داشت.
***
نكتهها:
1- منظور از «بكّه» چيست؟
«بَكَّه» در اصل از ماده «بك» (بر وزن فك) به معنى «ازدحام و اجتماع» است، و اين كه به خانه كعبه، يا زمينى كه خانه كعبه در آن ساخته شده است «بكّه» گفتهاند به خاطر ازدحام و اجتماع مردم در آنجا است و بعيد نيست كه اين اسم از آغاز روى آن نبوده و پس از رسميت يافتن براى عبادت، روى آن گذاشته شده باشد.
در روايتى از امام صادق عليه السلام نقل شده كه: «مكّه» نام مجموع شهر است و «بكّه» نام محلى است كه خانه كعبه در آنجا بنا شده است. «2»
بعضى از مفسران نيز احتمال دادهاند: «بكّه» همان «مكّه» بوده باشد كه «م» در آن تبديل به «ب» شده است نظير «لازم» و «لازب» كه هر دو در لغت عرب به يك معنى است.