اصل «تَتَنَزَّلُ» بوده) روشن مىشود: شب قدر مخصوص به زمان پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و نزول قرآن مجيد نبوده، بلكه امرى است مستمر و شبى است مداوم، كه در همه سال تكرار مىشود.
در اين كه: منظور از روح كيست؟ بعضى گفتهاند: «جبرئيل امين» است كه «روح الامين» نيز ناميده مىشود.
بعضى «روح» را به معنى «وحى» تفسير كردهاند، به قرينه آيه 52 سوره «شورى»: وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا: «همان گونه كه بر پيامبران پيش وحى فرستاديم، بر تو نيز «وحى» را به فرمان خود وحى كرديم».
بنابراين، مفهوم آيه چنين مىشود: «فرشتگان با وحى الهى در زمينه تعيين مقدرات در آن شب نازل مىشوند».
در اينجا تفسير سومى وجود دارد كه از همه نزديكتر به نظر مىرسد، و آن اين كه: «روح» مخلوق عظيمى است، ما فوق فرشتگان، چنان كه در حديثى از امام صادق عليه السلام نقل شده است: شخصى از آن حضرت سؤال كرد: «آيا روح همان جبرئيل است»؟ امام عليه السلام در پاسخ فرمود: جَبْرَئِيْلُ مِنَ الْمَلائِكَةِ، وَ الرُّوحُ أَعْظَمُ مِنَ الْمَلائِكَةِ، أَ لَيْسَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ يَقُولُ: تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ؟:
«جبرئيل از ملائكه است، و روح اعظم از ملائكه است، مگر خداوند متعال نمىفرمايد: ملائكه و روح نازل مىشوند»؟. «1»
يعنى، به قرينه مقابله، اين دو با هم متفاوتند، تفسيرهاى ديگرى نيز براى كلمه «روح» در اينجا ذكر شده، چون دليلى براى آنها نبود از آن صرفنظر گرديد.
منظور از «مِنْ كُلِّ أَمْر» اين است كه: فرشتگان براى تقدير و تعيين سرنوشتها و آوردن هر خير و بركتى در آن شب نازل مىشوند، و هدف از