هيچ گروهى كمفروشى نكردند، مگر اين كه زراعت آنها از بين رفت و قحطى آنها را فرو گرفت!
و هيچ قومى زكات را منع نكردند، مگر اين كه باران از آنها قطع شد»! «1»
مرحوم «طبرسى» نيز در «مجمع البيان» در شأن نزول اين آيات نقل كرده است: مردى در «مدينه» بود به نام «ابو جهينه» كه دو پيمانه كوچك و بزرگ داشت، به هنگام خريدن از پيمانه بزرگ استفاده مىكرد و به هنگام فروش از پيمانه كوچك (اين سوره نازل شد و به او و امثالش هشدار داد). «2»
***
تفسير:
واى بر كمفروشان!
در اين آيات، قبل از هر چيز كمفروشان را مورد تهديد شديدى قرار داده، مىفرمايد: «واى بر كمفروشان»! «وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ».
اين، در حقيقت اعلان جنگى است از ناحيه خداوند به اين افراد ظالم، ستمگر و كثيف، كه حق مردم را به طرز ناجوانمردانهاى پايمال مىكنند.
«مُطَفِّفِينَ» از ماده «تطفيف» در اصل از «طَفَّ» گرفته شده كه به معنى كنارههاى چيزى است، و اين كه سر زمين «كربلا» را وادى «طَفّ» مىگويند، به خاطر اين است كه: در ساحل «فرات» واقع شده، سپس به هر چيز كمى واژه «طفيف» اطلاق شده است، همچنين به پيمانهاى كه پر نباشد يعنى محتوايش به كنارهاى آن رسيده اما مملو نشده است نيز همين معنى اطلاق مىشود، و بعد اين واژه در كمفروشى به هر شكل و به هر صورت استعمال شده.