شديدى گرفتار ساختيم» «فَعَصى فِرْعَوْنُ الرَّسُولَ فَأَخَذْناهُ أَخْذاً وَبِيلًا».
نه لشكر عظيم او مانع از عذاب الهى شد، و نه وسعت مملكت، قدرت حكومت و اموال و ثروتمندانشان جلو اين كار را گرفت و سرانجام همگى در امواج خروشان نيل كه به آن مباهات مىكردند، غرق شدند، شما كه در سطحى بسيار پائينتر از آنها قرار داريد، و از نظر عِدّه و عُدّه به مراتب از فرعون و فرعونيان ضعيفتريد درباره خود چه مىانديشيد؟ و چگونه به اين مختصر اموال و نفراتتان مغرور مىشويد؟!
«وَبِيل» از ماده «وبل» در اصل به معنى باران شديد و سنگين است، سپس به هر چيز شديد و سنگين اطلاق شده، مخصوصاً در مورد مجازات، و در آيه مورد بحث، نيز اشاره به شدت عذاب است كه گوئى اشخاص را مانند يك باران شديد زير رگبار خود قرار مىدهد.
***
سپس، روى سخن را به كفار زمان پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله كرده، به آنها چنين هشدار مىدهد: «اگر شما كافر شويد، چگونه خود را از عذاب شديد الهى بركنار مىداريد، در آن روز كه كودكان را پير مىكند»! «فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْماً يَجْعَلُ الْوِلْدانَ شِيباً». «1»- «2»
آرى، عذاب آن روز، آن قدر زياد، سنگين، شديد، هولناك و كمرشكن است كه كودكان را پير مىكند، و اين كنايه از شدت آن است.
عذاب آخرت كه سهل است، بعضى نقل مىكنند: در همين دنيا گاه كه انسان