زحمات و رنجها و ايثارهاى آنها از ميان نمىرود، همه، در پيشگاه خدا محفوظ است، در اين دنيا نيز آثار فداكارىهاى آنها باقى مىماند، هر بانگ «لا الهَ الَّا اللَّه» به گوش مىرسد، محصول زحمات آنها است، و هر مسلمانى در پيشگاه خدا سر به سجده مىنهد، از بركت فداكارى آنان است، زنجيرهاى اسارت با زحمات آنها درهم شكسته شده، و آبرو و عزت مسلمين مرهون آنها است.
اين يكى از مواهب الهى در مورد شهيدان است.
***
و سه موهبت ديگر در آيات بعد به آن مىافزايد.
نخست مىگويد: «خداوند آنها را هدايت مىكند» «سَيَهْدِيهِمْ».
هدايت به مقامات عاليه، و فوز بزرگ، و رضوان اللَّه.
ديگر اين كه: «وضع حال آنها را اصلاح مىنمايد» «وَ يُصْلِحُ بالَهُمْ».
آرامش روح و اطمينان خاطر و نشاط معنويت و روحانيت به آنها مىبخشد، و با صفا و معنويت فرشتگان الهى كه با آنها همدمند، هماهنگ مىسازد.
و در جوار رحمتش آنها را به ضيافت خويش دعوت مىكند.
***
و آخرين موهبت اين كه: «آنها را در بهشت جاويدانش كه اوصافش را براى آنان بازگو كرده است، وارد مىكند» «وَ يُدْخِلُهُمُ الْجَنَّةَ عَرَّفَها لَهُمْ».
بعضى از مفسران گفتهاند: نه تنها اوصاف كلى بهشت برين و روضه رضوان را براى آنها بيان كرده، بلكه اوصاف و نشانههاى قصرهاى بهشتى آنها را نيز مشخص مىسازد به گونهاى كه وقتى وارد بهشت مىشوند، يكسر به سوى