نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 51
معينى از اين
جهان بيرون رانده مىشود به مبلغ خروج از عزت قناعت و دخول در ذلت حرص و دنيا
پرستى و خوارى خريدارى كرده است»؛ (اشْتَرَى هَذَا الْمُغْتَرُّ
بِالْأَمَلِ، مِنْ هَذَا الْمُزْعَجِ بِالْأَجَلِ، هَذِهِ الدَّارَ بِالْخُرُوجِ
مِنْ عِزِّ الْقَنَاعَةِ، وَالدُّخُولِ فِي ذُلِّ الطَّلَبِ وَالضَّرَاعَةِ).
[1]
تعبيرهاى
امام عليه السلام و تجانسها و تضادهايى كه در اين جملهها به كار رفته قابل توجّه
است: «خروج» و «دخول»، «عزت» و «ذلت»، «قناعت» و «حرص».
در جملههاى
بالا نيز «آفتها» و «مصيبتها» و «مردى» و «مغوى» نيز نمونهاى از جناس مطلوب
است.
سپس امام
عليه السلام به سراغ پنجمين نكته مربوط به قبالهها و اسناد مالكيت مىرود و آن
تعيين مسئول در مقابل كشف فساد و خسارتهاى ناشى از آن است؛ مىفرمايد: «هر گونه
عيب و نقص و كشف و خلافى كه در اين معامله واقع شود و خسارتى كه به مشترى برسد به
عهده بيمارى بخش اجسام پادشاهان و گيرنده جان جباران و زايل كننده سلطنت فراعنه همچون
كسرى، قيصر، تبّع و حمير است و همچنين آنها كه مال را گردآورى كردند و بر آن
افزودند و بنا كردند و محكم ساختند، آراستند و زينت نمودند، اندوختند و نگهدارى
كردند و به گمان خود براى فرزندان باقى گذاردند»؛ (فَمَا
أَدْرَكَ هَذَا الْمُشْتَرِي فِيمَا اشْتَرَى مِنْهُ مِنْ دَرَكٍ فَعَلَى
مُبَلْبِلِ أَجْسَامِ الْمُلُوكِ، وَ سَالِبِ نُفُوسِ الْجَبَابِرَةِ، وَ مُزِيلِ
مُلْكِ الْفَرَاعِنَةِ، مِثْلِ كِسْرَى وَ قَيْصَرَ، وَ تُبَّعٍ وَ حِمْيَرَ، وَ
مَنْ جَمَعَ الْمَالَ عَلَى الْمَالِ فَأَكْثَرَ، وَ مَنْ بَنَى وَ شَيَّدَ،
زَخْرَفَ وَ نَجَّدَ، وَ ادَّخَرَ وَ اعْتَقَدَ، وَ نَظَرَ بِزَعْمِهِ لِلْوَلَدِ).
جان كلام
امام عليه السلام اين است كه اگر در معاملهاى كشف فساد شود و عيب و نقصى داشته
باشد بايد مسئوليت آن بر عهده كسى باشد و همچنين اگر معلوم
[1]. «ضراعة» به معناى ذلت است (هم معناى مصدرى
دارد و هم معناى اسم مصدرى) اين واژه به معناى فروتنى كردن نيز آمده است.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 51