بيان خود كه از ذيل آن استفاده مى‌شود، مسائل زياد ديگرى نيز بوده است و روى ملاحظاتى بيان نفرموده، پاسخ كوبنده‌اى به معاويه در برابر ادعاهايش داد.

آن گاه امام عليه السلام براى تأكيد آنچه گذشت مى‌افزايد: «بنابراين دوران اسلام ما به گوش همه رسيده و كارها و شرافت ما در عصر جاهليّت نيز بر كسى مخفى نيست»؛ (فَإِسْلَامُنَا قَدْ سُمِعَ، وَ جَاهِلِيَّتُنَا لَا تُدْفَعُ).

اشاره به اينكه اسلام از ما آغاز شد و نخستين مسلمانان ما بوديم و همواره مدافع اسلام و قرآن بوديم. در زمان جاهليّت نيز به نيك‌نامى و درست‌كارى و امانت در ميان همه مردم معروف بوديم و همان گونه كه در روايتى در حالات جعفر خوانديم كه خداوند براى پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله او را به سبب چهار فضيلت برجسته در زمان جاهليّت ستود به عكس بنى‌اميّه و خاندان وابسته به آنها كه معروف به حيله‌گرى و شيطنت و فساد و خون‌ريزى بودند.

مرحوم مغنيه در شرح نهج‌البلاغه خود از كتاب «عبقرية محمد» از نويسنده معروف مصرى «عقاد» نقل مى‌كند كه مى‌گويد: بنى هاشم همواره صاحبان عقيده و فضايل اخلاقى و حسن ظاهر بودند و بنى‌اميّه حيله‌گرانى بودند با ظواهر ناپسند و ما در تمام صفات، اين اختلاف را بين بنى‌هاشم و بنى‌اميّه مى‌بينيم. [1]

جالب اينكه ابن ابى الحديد در بيان اين تفاوت‌ها بحثى طولانى در حدود يكصد صفحه در سه فصل دارد: در فصل نخست فضايل بنى‌هاشم را نسبت به بنى‌اميّه (فرزندان عبد شمس) نقل مى‌كند و در فصل دوم از امورى كه بنى‌اميّه به آن افتخار مى‌كردند سخن مى‌گويد و در فصل سوم از اين افتخارات موهوم پاسخ مى‌دهد. [2]

آن گاه امام عليه السلام بعد از اين دلايل قوى تاريخى به سراغ قرآن مجيد مى‌رود و با

[1]. فى ظلال نهج‌البلاغه، ج 3، ص 471.

[2]. شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 15، ص 198- 295.