نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 390
نكردند. با آن همه رواياتى كه از پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله در منابع
مختلف اسلامى در مذمت بنىاميّه و شخص معاويه و خطرات حكومت آنها بيان شده است.
سپس امام عليه السلام در ادامه اين سخن و براى تأكيد بيشتر مىافزايد: «هيهات
تو خود را در صفى قرار مىدهى كه از آن بيگانهاى، كار به جايى رسيده كه محكومى
مىخواهد در اين مسائل، داورى كند»؛ (هَيْهَاتَ
لَقَدْ حَنَ [1]
قِدْحٌ [2]
لَيْسَ مِنْهَا، وَ طَفِقَ يَحْكُمُ فِيهَا مَنْ عَلَيْهِ الْحُكْمُ لَهَا).
جمله «حَنَّ قِدْحٌ لَيْسَ مِنْهَا» ضرب المثلى است در ميان عرب كه ريشه آن از آنجا گرفته شده
كه گروهى از بنىالحنان (طايفهاى از عرب) مىخواستند با هم قمار كنند و چوبهاى
تير را براى اين كار آماده كرده بودند. جد آنها يك چوب تير عوضى و ناكارآمد در
ميان آن چوبهاى تير انداخت و تقسيم كننده چوبهاى تير مردى كور بود، هنگامى كه به
چوب تير تقلّبى برخورد كرد از صداى آن متوجه شد كه آن از چوبهاى اصلى نيست گفت: «حَنَّ قِدْحٌ لَيْسَ مِنْهَا» چوب تيرى كه از جنس چوبهاى اصلى نيست صدا كرد و تقلبى بودن آن فاش شد سپس
اين ضرب المثل را براى هر كسى كه خود را داخل در قوم و جماعتى مىكرد كه شايستگى
همرديفى آنها را نداشت بكار بردند و امام عليه السلام در اينجا اين ضرب المثل را
در مورد معاويه به كار برده كه تو خود را دارى با جماعتى مخلوط مىكنى كه از آنها
نيستى. كفار آزاد شده روز فتح مكّه كجا و مهاجران و مجاهدان نخستين كجا. [3]
قابل توجّه اينكه امام عليه السلام در عبارت بالا صريحا مىفرمايد: تو با آن
سوابق در زمره محكومان هستى چگونه بر كرسى حاكمان نشستهاى و دعوى داورى دارى؟
[1]. «حنّ» از ريشه «حنين» به معناى
ناله كردن و مطلق صدا دادن آمده است.
[2]. «قدح» به معناى چوبه تير است قبل
از آنكه پيكان در يك طرف آن و پر در طرف ديگر قرار گيرد.