قسم ندهيد، هرچه مى‌گويند بپذيريد، زيرا آنها مورد اعتمادند و اگر كسى انكار كرد كه مال واجب الزكاتى دارد و يقين به كذب او نبود، بايد پذيرفت». [1]

در حديث ديگرى از امير مؤمنان عليه السلام نقل مى‌كند كه به يكى از يارانش هنگامى كه او را براى گردآورى زكات مأمور ساخت، دستورهاى مفصلى داد از جمله اينكه: «أَنْ يَتَلَقَّاهُمْ بِبَسْطِ الْوَجْهِ وَ لِينِ الْجَانِبِ وَ أَمَرَهُ أَنْ يَلْزَمَ التَّوَاضُعَ وَ يَجْتَنِبَ التَّكَبُّر؛ با چهره گشاده و نرمش و تواضع با مردم برخورد كند و از تكبر بپرهيزد». [2]

و در حديث ديگرى از همان حضرت آمده است كه مى‌فرمود: «وَ إِذَا كَانَ الْجَدْبُ أُخِّرُوا حَتَّى يُخْصِبُوا؛ در خشك‌سالى گرفتن زكات را به تأخير بياندازيد تا خشك‌سالى برطرف شود». [3]

مرحوم شيخ حر عاملى نيز در كتاب وسائل الشيعه جلد 6 در كتاب الزكاة باب 14 احاديث متعدّدى در اين زمينه آورده است و مجموع اين احاديث نشان مى‌دهد كه اسلام از بكار گرفتن هر گونه خشونت به هنگام جمع‌آورى ماليات اسلامى نهى كرده و نهايت ارفاق را نسبت به مشمولين زكات لازم مى‌شمرد و به تعبير ديگر پرداخت زكات را تبديل به يك مسأله‌اى انسانى و اخلاقى كرده كه افراد با ايمان در آن پيشگام مى‌شوند و از بركات معنوى و مادى آن بهره مى‌گيرند نه به صورت گرفتن بدهى‌ها از يك بدهكار نافرمان و متخلف.

البته ممكن است اين گونه برخورد محبّت‌آميز ضايعاتى داشته باشد و بعضى افراد از آن سوء استفاه كنند و حقوق مالى خود را نپردازند؛ ولى تجربه نشان داده كه بركات مادى و معنوى آن بيشتر از ضايعات آن است به خصوص كه مى‌دانيم‌

[1]. بحارالانوار، ج 93، ص 85.

[2]. همان مدرك.

[3]. همان مدرك.